Nederlander betaalt liever niet te veel aan zorg
DEN HAAG – Solidariteit bij het betalen van zorg is prima, maar als het uit de eigen portemonnee moet komen zijn mensen er minder happig op.
Dat komt naar voren in een woensdag gepresenteerde onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) naar solidariteit en betaalbaarheid van de zorg. Het opinieonderzoek werd uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid.
Het principe van solidariteit wordt omarmd. Maar het wordt lastiger als de consequentie daarvan is dat men meer zelf moet gaan betalen. „Dan kijkt men graag naar de iets rijkeren om voor die kosten op te draaien”, aldus onderzoeker Kooiker.
Meer vermogende mensen kijken op hun beurt graag naar de besparingen die mogelijk zijn, zodat ze niet zelf meer hoeven te betalen. Ook betalen mensen niet graag mee aan de zorgkosten van mensen die ongezond leven. Verder willen veel ondervraagden geen groter deel van hun inkomen aan zorg betalen.
Mensen hebben de indruk dat ze dat wel doen. „Een veel gehoorde reactie is: Pak eerst die verspilling in de zorg aan, want daar is nog veel geld te besparen”, zo bleek uit de groepsgesprekken die met de ondervraagden werden gehouden.
Wat volgens Kooiker veel mensen irriteert, is dat bestuurders in de publieke en de semipublieke sector, waar de zorg onder valt, veel kunnen verdienen, zelfs ruim boven de balkenendenorm. „Het is echt een steen des aanstoots dat de managers behoorlijk veel geld krijgen, terwijl de mensen die het fysieke werk doen –de zogenaamde handen aan het bed– een laag salaris hebben.”
Ook denken veel mensen dat er te veel medicijnen worden voorgeschreven die „vervolgens worden weggegooid”, aldus het rapport. Verder vinden de ondervraagden dat onnodige bezoeken aan onder meer de afdelingen voor spoedeisende hulp moeten worden ontmoedigd.
Als mensen zeker weten dat het geld goed besteed wordt, zijn ze echt wel bereid meer te betalen voor de zorg, zo blijkt uit het SCP-onderzoek. „Maar de verspilling in de zorg en de hoge managementskosten zijn veel mensen een doorn in het oog.”
De ondervraagden hebben negatieve associaties bij de marktwerking in de zorg. Die verbinden zij nogal eens met extra kosten die niet met de zorgverlening te maken hebben, zoals reclame en overheadkosten. Vooral mensen met een hoger inkomen associëren marktwerking met een professioneler management, dat efficiencywinst in zorginstellingen kan opleveren.
Het SCP adviseert het ministerie de verspilling aan te pakken. „Op die manier blijft er draagvlak voor de hogere zorgpremies”, zo verwacht Kooiker. Daarnaast zou er volgens het onderzoek meer inzicht moeten komen in de kosten.