De laatste nonnen hebben Elden verlaten
ELDEN – Achter een smeedijzeren hek ligt Huize Oosterveld, in het dorp Elden, vlak bij het Arnhemse stadion Gelredome. In dit klooster leefden de nonnen, zoekend naar perspectief dat verder reikt dan de dood. Knielend gingen ze door het leven, stil en door velen onbegrepen. Het klooster is geen klooster meer. De laatste non heeft het licht uitgedaan.
Huize Oosterveld dateert uit 1886. Bijna negentig jaar lang bood de karakteristieke villa aan de Rijksweg-West een thuis aan nonnen behorende tot de congregatie van Onze-Lieve-Vrouw van Amersfoort. In hun afgezonderde leven baden ze hier de uren vol. In deze oase van rust en vroomheid achter strakgeschoren hagen mediteerden ze hun leven vol. Ze zorgden, zongen, gaven naailes en lazen heilige boeken. Ze hadden niets met het profane van de buitenwereld, nog minder met de jacht van het leven en de bizarre leegte aan de andere kant van het grote hek.
In Huize Oosterveld leefden ze hun leven, op hoop van zegen, dagelijks hopend op de gunst van Onze-Lieve-Vrouw. De laatste vijf nonnen op vergevorderde leeftijd vertrokken in 2009, waarna het voorname pand plotseling kaal en leeg de wereld inkeek.
Inmiddels heeft het een nieuwe bestemming. De villa van de oorspronkelijke eigenares barones Van Voorst tot Voorst is de afgelopen maanden verbouwd en vertimmerd tot zorginstelling voor hulpbehoevende ouderen. Stepping Stones Home & Care biedt er ouderenzorg op maat aan. In het klooster is ruimte gemaakt voor achttien riante appartementen. Stepping Stones is een jonge zorgorganisatie met enkele kleinschalige zorgvilla’s voor dementerende en zorgbehoevende ouderen.
Regiomanager Frans Stolk wil het voormalige klooster wel even laten zien. De hoofdingang was slechts bereikbaar via een groot trappenbordes, dat is voor ouderen niet handig, dus de ingang zit nu aan de achterkant. „Hier was de keuken, met het typische Saartjeaanrecht. En daar was de refter, de broodkamer.”
Er volgt nog veel meer, de voorraadkamer van weleer, de kapel van toen, de jachtkamer, de woonkamer met de serre. „Alle vier de verdiepingen van het klooster, van het souterrain tot de zolder, waren volgebouwd met zo’n 25 kleine cellen, voor iedere non één. Nu biedt het huis ruimte aan achttien appartementen.”
Nog steeds wordt Huize Oosterveld omringd door een parkachtig gazon, een moestuin en een kleine bongerd met appel- en perenbomen. Voor de tuin heeft Stolk een plannetje bedacht. „Ouderen die hier wonen, kunnen natuurlijk geen tuin meer onderhouden. Dus gaan we proberen de plaatselijke basisschool te interesseren om hier een moestuinproject te starten. Dan heb je hier ook wat vertier. Ouderen zien graag kinderen voor hun raam.”
Huize Oosterveld wordt weer iets moois, vindt Stolk. „Hier willen wij mensen een goede oude dag bezorgen.”
Zuster Helma (83) was een van de laatste nonnen die Huize Oosterveld in 2009 verlieten. „Dat was heel erg, vonden we. We waren nog met zeven zusters, en ze zagen natuurlijk wel aankomen dat het klooster een keer dicht zou gaan. Ik heb er meer dan veertig jaar gewoond. We hadden daar een eigen plekje gevonden.”
Helma was nog maar 23 jaar toen ze het klooster inging. Waarom doet een jonge vrouw dat? „Dat was roeping. Roeping van binnenuit. Eerst wilde ik niet, en toch moest het, en daarom deed ik het.”
Wie was degene die riep? „God? Ergens wel ja. Ja, daar geloofde ik heilig in.”
Van de 150 kloosters in Nederland zullen er over 10 jaar nog maar 10 of 15 als klooster in gebruik zullen zijn. Op bezoek bij vijf verlaten kloosters. Volgende week donderdag deel 2.
