Frans wijnchâteau bij Nederlandse Rijn
ARNHEM – „Wijn beleef je. Het gaat de liefhebber om alle facetten: zien, ruiken, proeven, genieten, het verhaal erachter.” Astrid Donders is adjunct-directeur van wijnhuis Robbers & van den Hoogen in Arnhem, dat zijn 170-jarig bestaan viert.
„Het wijnkopershuis ademt de sfeer van een wijnbedrijf uit het begin van de 20e eeuw. Bezoekers wanen zich als het ware op het terrein van een statig château in Bordeaux. Het is een klein stukje Frankrijk nabij de Nederlandse Rijn”, zo wordt op de website als beeld geschetst.
Belangstellenden kunnen bij de villa met bijbehorende gebouwen, aan de Velperweg, terecht om te proeven en te kopen in winkel Au Raisin, voor een rondleiding door de kelders en het museum, voor een deskundig advies, een presentatie over wijn of om een feestje te vieren. Binnenkort opent de bistro zijn deuren, voor het nuttigen van een lunch of diner.
Donders, opgeleid tot vinoloog: „Wij proberen mensen kennis te laten maken met wijn en met ons bedrijf. Er zijn hier tal van activiteiten en mogelijkheden, altijd alles in combinatie met wijn.” Over de klanten vertelt zij: „Hier komen de echte wijnliefhebbers die wat meer van wijn willen weten en die we kunnen begeleiden. Daarvoor hebben we speciale adviseurs.”
Voor de oorsprong moeten we terug naar 1842. Robbers, burgemeester van Pannerden, en zijn broer startten toen een handel in wijn. Die werd gevestigd aan de Rijnkade in Arnhem. Daar kwamen de fusten uit Duitsland en Frankrijk binnen. Twee zusjes Van den Hoogen, aangetrouwde familie van Robbers, zetten later de zaak voort.
In 1912 nam Jozef Donders, die bij Robbers & van den Hoogen werkte, het bedrijf over. Dat verhuisde in 1926 naar de Velperweg. De leiding berust nu bij inmiddels de vierde generatie van deze familie: Astrid en twee broers, Marcel en Rob. Zij waken over het erfgoed van deze onderneming, die in 1992, toen zij 150 jaar bestond, het predicaat hofleverancier ontving, als een bevestiging van goede kwaliteit en reputatie.
Het wijnhuis telt 22 personeelsleden. Onder hen zijn vertegenwoordigers die met de producten naar particulieren, voor eigen consumptie, en naar bedrijven, vooral voor relatiegeschenken, gaan. De klantenkring strekt zich over het hele land uit. Levering aan de horeca blijft beperkt van omvang, de supermarkten beschikken over een eigen inkoopapparaat en richten zich veelal op de goedkopere soorten.
Robbers & van den Hoogen zoekt over de hele wereld naar kleinschalige wijnboeren die „verrassende wijnen produceren om het assortiment te verrijken.” Donders: „Tegenwoordig vindt in dit verband veel plaats via beurzen. Het is niet meer zo dat we met de auto door Frankrijk trekken. Je legt contacten op een beurs en vervolgens ga je ter plekke kijken.”
De beslissing over aankopen wordt uiteindelijk in Arnhem genomen. Een proefcommissie van vijf personen velt aan de hand van monsters een oordeel. „Soms is er sprake van een al jarenlange relatie, maar toch kopen we altijd in op basis van de kwaliteit van de oogst. Steeds opnieuw bepalen we wat we kopen en hoeveel.”
De meeste wijn in het aanbod komt nog altijd uit Frankrijk, „voor Nederland traditioneel hét wijnland.” Landen als Chili, Argentinië en Zuid-Afrika hebben wel duidelijk terrein gewonnen. „Een kenner proeft waar een wijn vandaan komt.”
Ook in Nederland groeit het aantal wijnboeren. We treffen ze niet alleen aan, zo laat een landkaart in het museum zien, in Zuid-Limburg, maar ook in onder andere Friesland, Drenthe, Noord-Holland en Zeeland. Donders: „Dankzij moderne technieken worden er druivenrassen gekweekt die geschikt zijn voor het Nederlandse weer, die bijvoorbeeld beter bestand zijn tegen schimmel.”
Rond deze tijd van het jaar worden in de Europese landen de druiven geplukt. Ze verdwijnen in een kuip of een roestvrijstalen tank voor de gisting, waarbij suikers worden omgezet in alcohol. Hoe meer zonuren, hoe hoger het suikergehalte van de druif. Daarna gaat de wijn in de fles of het fust, het houten vat, om te rijpen. Door de wijn met rust te laten, ontwikkelt die de gewenste smaak. Een kelder biedt garantie voor de juiste temperatuur en luchtvochtigheid.
Dat proces kan jaren duren, maar ook veel korter. Beaujolais uit Frankrijk is de snelste wijn. Traditioneel is vanaf de derde donderdag in november de Beaujolais Primeur beschikbaar, de eerste wijn van de nieuwe oogst. De liefhebber kijkt er ongetwijfeld naar uit.
Astrid Donders verwacht voor 2012 „een goede, maar wel een kleine oogst.” Het laatste heeft volgens haar te maken met ongunstige weersomstandigheden in het afgelopen voorjaar.