Dat stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in de maandag verschenen Natuurbalans 2003. Tot nu toe zijn nauwelijks regelingen tussen overheid en particulieren getroffen die aanleg van nieuwe natuur mogelijk maken. Het kabinet stelt bovendien te weinig geld beschikbaar voor de uitbouw van de EHS. Daarnaast is de milieukwaliteit in en rond de EHS ongeschikt voor de gewenste natuur.

In reactie hierop zei directeur-generaal dr. A. N. van der Zande maandag namens minister Veerman van Landbouw dat het kabinet de geplande einddatum van de EHS in 2018 zal handhaven. „Het is dom en inefficiënt om de EHS halfafgebouwd te laten staan”, aldus Van der Zande. „Het kabinet wil de EHS echter niet alleen bouwen. Anderen, zoals natuurorganisaties, provincies en boeren moeten meedoen.”

Dat is ook de mening van de Raad voor het Landelijk Gebied. In zijn tevens maandag verschenen advies Ruimte voor Natuur zegt de raad dat de overheid bij de aanleg van nieuwe natuur beter gebruik moet maken van de mogelijkheden van de natuurbeheerders. De inbreng van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en particuliere natuurbeheerders als boeren is hard nodig omdat door de klimaatverandering het belang van de EHS sterk toeneemt.

Door de ingewikkelde regels leggen deze beheerders echter nog nauwelijks natuur aan, zegt de Raad voor het Landelijk Gebied. Ook ervaren ze wantrouwen bij de overheid. De raad adviseert de regels en subsidies door te lichten en te vereenvoudigen. Van der Zande is het daarmee eens en zei dat het rijk de belemmeringen voor mensen die zich willen inzetten voor de natuur zal wegnemen. Hij pleitte voor minder bureaucratie, maar voegde daaraan toe dat de natuurorganisaties zelf minder specifieke eisen moeten stellen. „Samen kunnen we het systeem eenvoudiger maken.”