Er ontstaan zaterdag files bij de benzinepomp. Dat voorspelde marktanalist Paul van Selms van consumentencollectief United­Consumers vrijdag. Hij verwacht een run op benzine, omdat veel mensen nog voor het huidige tarief willen tanken. „Op een pompstation waar normaal 200 tot 300 auto’s tanken, komen deze dagen mogelijk 300 tot 400 auto’s langs.”

De vreugde is voor automobilisten van korte duur. Maandag confronteren de borden bij de pomp hen met hogere prijzen. Dankzij de btw-verhoging gaan bestuurders een dikke 3 cent meer voor een liter benzine betalen. Een liter Euro 95 kostte vrijdag aan de pomp gemiddeld 1,872 euro. Dit is bijna 2 cent minder dan de recordprijs van 6 september (1,889 euro). Als de olieprijs niet onverwacht omlaaggaat, komt de benzineprijs maandag volgens de berekeningen van UnitedConsumers uit op de hoogste prijs ooit.

Brandstof is een van de vele producten die onder het hoge btw-tarief vallen. Datzelfde geldt voor meubels, fietsen, elektronica-artikelen, gas en elektriciteit. Levensmiddelen en tijdschriften vallen daarentegen onder het lage tarief van 6 procent. Ook bij de kapper en de fietsenmaker hoeft niet meer te worden betaald. Bij een belastingadviseur zal een klant echter duurder uit zijn.

Volgens het ING Economisch Bureau is een huishouden volgend jaar gemiddeld 180 euro meer kwijt. In 2014 is dat 
330 euro meer dan dit jaar.

De prijsstijgingen zijn te danken aan het lenteakkoord dat VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie in mei sloten. Deze partijen staken de koppen bij elkaar nadat de PVV het bijna-Catshuisakkoord in rook deed opgaan. De btw-verhoging zal de schatkist naar verwachting jaarlijks met 4 miljard euro spekken.

Nederlandse consumenten zijn niet de enige Europeanen die vanaf maandag 21 procent btw betalen. Luxemburg houdt het bij een btw-heffing van 15 procent, Cyprus bij 17 procent en Duitsland bij 19 procent, maar daarna komt de 20 procent al in zicht. Zeven landen hanteren dit btw-tarief. Nederland staat vanaf maandag op gelijke hoogte met staten als België en Italië. Maar Nederlanders worden minder belast dan Portugezen (23 procent) en Denen 
(25 procent). Hongarije spant met 27 procent de kroon.

De soep zal maandag in Nederland niet overal even heet gegeten worden. Een winkelier die een wasmachine voor 799 euro in de etalage heeft staan, zal aarzelen om 815 op het prijskaartje te zetten. Door het cijfer 8 lijkt zo’n product ineens een stuk duurder. „Winkeliers berekenen de btw-verhoging naar verwachting niet direct en volledig”, aldus het ING Economisch Bureau. „Psychologische prijzen, stevige concurrentie en dalende bestedingen verhinderen dat. Het is toch al moeilijk klanten vast te houden.”