Synode GKV stelt concept-kerkorde vast
ELSPEET – De generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) heeft donderdag met algemene stemmen de conceptversie aanvaard van de nieuwe kerkorde van het kerkgenootschap.
Dat gebeurde aan het einde van een drie dagen durende zitting, waarin alle artikelen van de Werkorde 3, zoals de derde conceptversie van de kerkorde wordt genoemd, één voor één werden behandeld. De synode besloot de beraadslagingen over de kerkorde een dag eerder af dan vooraf was gepland.
Na de vaststelling van de Werkorde 3 organiseert het deputaatschap herziening kerkorde de komende maanden nog bijeenkomsten in het land, waar gemeenten worden geïnformeerd over de besluiten.
Alleen als daarbij nog zwaarwegende punten ter wijziging worden aangedragen, kan er tijdens de volgende generale synode, die in 2014 in Ede samenkomt, nog aanpassing plaatsvinden. Die kerkvergadering moet de nieuwe kerkorde definitief vaststellen. Donderdag besloot de generale synode dat er op dat moment steun van een meerderheid van 75 procent van de afgevaardigden nodig is om nog wijzigingen aan te brengen in de nu vastgestelde tekst.
De nieuwe kerkorde en de bijbehorende memories van toelichting nemen de Dordtse Kerkorde als uitgangspunt, „maar dan geactualiseerd en in een fris, modern jasje”, aldus synodepreses ds. P. Niemeijer. Hij onderstreepte dat een aantal artikelen ook een getuigend karakter dragen. „Vooral in hoofdstuk C van de kerkorde, dat duidelijk inzet op de verantwoordelijkheid van de gemeenten voor Gods aangezicht. We hopen dat dit appel weerklank zal vinden in de harten.”
Tijdens de zitting van donderdag werden kerkordeartikelen behandeld betreffende de kerkelijke tucht, kerkelijke vergaderingen, de relaties met andere kerken en de kerkelijke rechtspraak.
De afgevaardigden discussieerden geruime tijd over de voorwaarden waaraan plaatselijke gemeenten moeten voldoen om diversiteit in geloofsopvattingen onder leden toe te staan. „Ruimte is er niet zomaar”, aldus prof. dr. M. te Velde namens het deputaatschap herziening kerkorde. „De kerkenraad moet ieder individueel geval wegen.”
Een lid dat bijvoorbeeld een afwijkend standpunt heeft over de kinderdoop, moet volgens de nieuwe kerkorde bereid zijn om zich te verantwoorden tegenover de Heilige Schrift en zich daaruit te laten onderwijzen, geen propaganda voeren voor zijn opvattingen en zich houden aan eventuele aanwijzingen van de kerkenraad. Bovendien is hij niet benoembaar als ambtsdrager.
Discussie was er daarnaast over de positie van slachtoffers in de oefening van tucht over daders. De kerkordeartikelen over de rechtsgang behandelen hoofdzakelijk de formele weg die kerkenraden dienen te behandelen en de wijze waarop gekomen kan worden tot schuldbelijdenis door degenen die ernstig gezondigd hebben. Uiteindelijk mondde de discussie niet uit in het opnemen van een formulering rond de positie van slachtoffers, omdat dit niet in de geest zou zijn van het kerkordegedeelte rond de tucht. „Maar er rust op de kerk vanzelfsprekend een verplichting om zeer goed rekening te houden met de positie van slachtoffers”, aldus prof. Te Velde.
De kerkorde speelt ook in op de handhaving van de particuliere synodes, waarover de generale synode eerder dit jaar discussieerde. Dit worden „lichte organen”, aldus deputaat ds. K. Harmannij, die alleen tot taak hebben afgevaardigden aan te wijzen naar de generale synode en te dienen als beroepsorgaan voor de kerkelijke rechtspraak. Daarnaast stelde de synode vast dat twee classes kunnen besluiten tot het samenroepen van een tussentijdse generale synode.