„Er rest het kabinet niets anders dan gewoon de wet uitvoeren”, aldus Zijlstra. „Ja, u zult het verhoogd collegegeld moeten betalen”, zei hij richting de 70.000 studenten die door de maatregel worden getroffen. Zijlstra wil duidelijk zijn nu het een meerderheid in de Kamer niet is gelukt om met een goede alternatieve dekking te komen voor het geld dat met de langstudeermaatregel is gemoeid. „Het is in die drie dagen niet gelukt om met een goede oplossing te komen. Dit kan echt niet. Studenten en instellingen moeten duidelijkheid hebben.”

De staatssecretaris voelde niets voor een voorstel van Tofik Dibi van GroenLinks om met een meevaller uit de studiefinanciering in elk geval de kosten voor 2012 te dekken. Volgens Zijlstra is de meevaller nog niet zeker en is het ingewikkeld in te voeren omdat een kalenderjaar niet gelijkloopt aan een collegejaar.

Hij stelde verder dat zonder degelijke dekking universiteiten in de problemen komen als de maatregel wordt ingetrokken. „De opbrengst van 370 miljoen euro per jaar korten we bij instellingen. Die krijgen dat geld terug via het verhoogd collegegeld”, zei Zijlstra. Als dat verhoogd collegegeld - de boete dus - niet wordt geïnd, leidt dat dus tot minder inkomsten voor de instellingen. „Dat raakt de onderwijskwaliteit direct.”

De wet over de langstudeermaatregel werd vorig jaar aangenomen, maar bleek ineens geen meerderheid meer te hebben toen het CDA vorige week zei van de boete af te willen. De langstudeerboete is voor studenten die meer dan een jaar vertraging hebben opgelopen tijdens hun bachelor- of masterstudie. Zij moeten ruim 3000 euro per jaar extra collegegeld betalen.