Je hebt groen en groen. Daar weten ze bij de krijgsmacht alles van. Maar is het ene groen anders dan het andere? Over die vraag is een ware strijd uitgebroken.

De landmacht draagt op dit moment bij het dagelijks tenue (DT, het nette pak) standaard de olijfgroene -zeg maar bruine- baret. Er zijn drie uitzonderingen op de hoofdzaak: de luchtmobiele brigade met een rode baret, cavalerie (zwart) en het Korps Commandotroepen (groen).

De landmacht werkt al jaren aan de ontwikkeling van een nieuw DT. En bij een nieuw pak horen nieuwe schoenen en een nieuwe baret. Een bedrijf in Amersfoort kreeg opdracht om 90.000 baretten te maken. Volgende maand begint de levering.

Als kleur werd voor mosgroen gekozen. Maar groen is al sinds 1942 „de trotse, traditionele en beschermde kleur” van de commandotroepen. Het staat zelfs op hun diploma: „Op grond van karaktereigenschappen en prestaties gerechtigd tot het dragen van de groene baret.” Ook internationaal is groen voorbehouden aan commando’s.

De kleur van de nieuwe landmachtbaret maakte de afgelopen weken veel los. De ontwerper van het nieuwe pak voor het leger, couturier Frans Molenaar, werd telefonisch bedreigd. De commandant van de commando’s, kolonel Marc van Uhm, liet op de website van het korps weten niets voor de groene baret te voelen. Toen Den Haag daar lucht van kreeg, werd de kolonel teruggefloten.

Oud-commando’s staken de koppen bij elkaar en lanceerden de stichting ”Redt de Groene Baret”. Sergeant buiten dienst W. Wentink is furieus over het groen: „Onze driekleur veranderen we toch ook niet als die niet meer in het straatbeeld past?”

Twee broers uit Gorssel, Olaf en Mark-Jan Pothoven, gaan nog een stap verder en spannen een kort geding aan tegen de Staat der Nederlanden. Het dient morgenmiddag in Den Haag.

„Wij willen dat de groene baret exclusief blijft voorbehouden aan de commando’s”, zegt Olaf Pothoven (37), lichting 85-3 bij het Korps Commandotroepen. „Mijn broer was beste man in 86-6.”

Het ministerie van Defensie geeft intussen geen krimp. Staatssecretaris Van der Knaap liet vorige week weten geen enkele reden te zien om de nieuwe baretten een andere kleur te laten geven. De bevelhebber der landstrijdkrachten, luitenant-generaal Urlings, heeft „na een zorgvuldige procedure” een besluit genomen en de bewindsman steunt hem daarin.

Afblazen van de bestelling zou bovendien een strop betekenen van 315.000 euro. Met dat argument weten de commando’s raad. „Als het moet brengen we dat bedrag zelf bijeen”, stelt Wentink. „Er zijn alleen al 5000 oud-commando’s in Nederland, dus dat is een paar tientjes de man.”

Pothoven bevestigt de actie. „Voordat de hele zaak naar buiten kwam, hebben we Defensie het voorstel gedaan om de zaak financieel af te kopen. Ze wilden niet. Het is een principiële kwestie geworden.”

Volgens Pothoven is de leiding van de landmacht „gewoon vergeten” de commando’s in te lichten. „Een goed leider had in kunnen schatten wat de gevolgen zijn. Het is een pure vergissing. Maar men is te trots om dat toe te geven.”

Volgens de landmacht staat de kleur vast en loopt iedere soldaat straks met een groene baret. „Te onderscheiden van de commando’s.” Een test op de kazerne in Roosendaal pakte anders uit. Een week lang droegen enkele commando’s de nieuwe landmachtbaret. Argeloze collega’s viel het verschil niet op.