„Nu stil, Halbe, of je bent gezakt!”
AMSTERDAM (ANP) - Een troostende gedachte voor de 206.870 scholieren die maandag beginnen aan hun eindexamens: bijna elke volwassene moest er ooit doorheen. Ook de minister van Onderwijs, Marja van Bijsterveldt, en haar staatssecretaris Halbe Zijlstra. Voor persbureau ANP kijken ze terug op uren die zij zelf peinzend in een gymnastiekzaal doorbrachten.
„Ik stond heel vroeg op’', vertelt Van Bijsterveldt, die zo’n 30 jaar geleden haar havo-eindexamen deed aan het Calvijn College in Rotterdam. ,Hoewel ik alle vakken redelijk onder de knie had, kwam ik op de dag van het examen om 3 uur ‘s ochtends mijn bed uit om de stof nog een keer door te nemen. Dan stampte ik een paar uur door, op die manier had ik het de dag zelf goed in mijn hoofd.’‘
Zenuwachtig was de jonge Van Bijsterveldt niet. ,Ik vond examens zelfs leuk. Het is een gezonde spanning waardoor je beter functioneert. Dat heb ik nu nog steeds, als ik bijvoorbeeld een wet moet verdedigen voor de Eerste Kamer.’’
Ook Zijlstra had geen last van examenstress. De vwo’er ging met een goede cijferlijst de examens aan het Stellingwerf College in het Friese Oosterwolde tegemoet. Toch was het bij geschiedenis, zijn lievelingsvak, nog eventjes kantje boord. ,Ik was heel vroeg klaar, maar ik mocht de zaal nog niet uit. Toen ik een beetje om me heen begon te kijken, zag ik dat een jongen naast mij een verkeerd antwoord had opgeschreven. Spontaan flapte ik eruit dat hij het niet goed deed. Dat was natuurlijk niet slim, want ineens stond de leraar voor mijn tafel. Hij zei: Halbe, als je nu niet meteen stil bent en rechtuit kijkt, dan ben je gezakt.'‘
Dat was ook wel de enige keer dat Zijlstra tijdens de eindexamens om zich heen keek. ,Spieken vond ik toen gewoon te riskant.’‘ De minister keek al evenmin over de zijkant heen. ,Ik heb vast ooit gespiekt, maar ik was veel te voorzichtig om dat tijdens de eindexamens te doen.’‘
Hoewel zowel de minister als de staatssecretaris tijdens de examens rustig was, liep de spanning op de dag van het beruchte telefoontje voor beiden behoorlijk op. ,Als je gezakt was, werd je eerder gebeld. Bij elk telefoontje dat te vroeg was, stond je hart natuurlijk stil’‘, herinnert Van Bijsterveldt zich. Bij Zijlstra was dat twee keer het geval. ,Wie er toen aan de lijn waren, dat weet ik niet meer. Maar deze twee mensen werden in ieder geval niet bepaald vriendelijk begroet’‘, vertelt hij lachend.
De dag van het telefoontje laat voor de huidige eindexamenkandidaten nog even op zich wachten. Zij moeten de komende twee weken door de examens heen zien te komen. , Goed slapen, gezond eten en voldoende drinken. Veel water, weinig alcohol’‘, adviseert Van Bijsterveldt. Zijlstra vindt dat de scholieren zich vooral niet over de kop moeten werken. ,Laat je niet gek maken en ga niet oneindig doorstuderen. Als je de stof beheerst, dan beheers je het.’’ Daar is Van Bijsterveldt het mee eens. ,De school heeft je niet voor niets bevorderd naar het examenjaar. Dat doen ze alleen wanneer ze het idee hebben dat je er klaar voor bent.”