Die vraag en die stelling stonden dinsdagavond centraal op een minisymposium in de aula van het Wartburg College, locatie Guido de Brès, in Rotterdam. Het symposium werd gehouden naar aanleiding van het proefschrift dat dr. J. P. Bijl, docent geschiedenis en filosofie aan de Guido de Brès en Driestar Hogeschool, schreef over het Europabeeld van Groen van Prinsterer. Bijl promoveerde november aan de VU te Amsterdam op ”Een Europese antirevolutionair. Het Europabeeld van Groen van Prinsterer in tekst en context”.

Bijl stelde dat Groen doorgaans wordt gezien als een naar binnen gekeerde nationalist, calvinist en orangist. Hij blijkt echter een betrokken Europeaan te zijn geweest, omdat hij heel goed wist wat er in Europa speelde, zich via de literatuur en de pers grondig en breed inlas en met tal van Europese politici, diplomaten en geleerden correspondeerde.

„Groen was een geëngageerde Europeaan, maar wel een van antirevolutionaire snit”, betoogde Bijl. „Hij had een scherp oog voor de revolutiegeest en alle ontwikkelingen die tegen het christendom ofwel tegen Christus en Zijn rijk ingingen. Door het christendom waren de staten immers delen van een christenrepubliek geworden, waaraan het volkenrecht, het staatsrecht en de cultuur ontsproten.”

Volgens de historicus putte de revolutie uit een andere bron. Omdat zij uit ongeloof voortkwam, tastte zij het verbindende gehalte van de Europese statengemeenschap aan. Dit verstoorde de binnen- en buitenlandse verhoudingen. Bijl: „De opmars van het revolutieproces weet Groen vooral aan het liberalisme. Die opmars kon alleen door het christelijk geloof worden gestuit. Wie daarmee brak, zette de deuren van het huis van Europa wagenwijd open voor boze geesten als het radicalisme en het nationalisme.”

SGP-Europarlementariër drs. B. Belder gaf een reflectie op het referaat van Bijl. Hij wierp de vraag op of Groen, gezien zijn ontwikkelingsgang, niet allereerst als antirevolutionair gezien moet worden en daarom ook als Europeaan.

„In tegenstelling tot het Europabeeld van Groen kom ik in het Europees Parlement maar al te vaak collega’s tegen die er verheven en idealistische concepten over Europa op na houden. Europa was voor Groen niet het middel om de verscheidenheid ten faveure van eenheid op te offeren. Hij keerde zich fel tegen Europese homogenisering. Zo sta ik in 2012 een Europese Unie voor die dienstbaar is aan de handhaving van de Europese orde en daarmee aan het welzijn van het continent”, aldus Belder.

„In 2012 zijn we niet schatplichtig aan de erfenis van Groen van Prinsterer maar 
worden we geroepen om christelijke politiek te bedrijven”, 
betoogde CDA’er en historicus drs. P. H. J. Dijkman in een reflectie op het referaat van 
Bijl. „Groen verbond zijn Europabeeld met christelijke 
waarden”, aldus Dijkman, die moest erkennen dat Groen in 
de huidige christendemocratische politiek geen rol meer speelt. Ook voor Belder is het 
de vraag of het Europese elan van Groen nog voldoende zichtbaar is in de SGP.