Het „rituele offer”, om 12.00 uur precies, gaat terug op een traditie van de Maya’s, een eeuwenoud volk in Midden-Amerika, ter gelegenheid van de start van hun lente op 21 maart. Volgens een bepaalde uitleg van de Mayakalender zal de wereld vergaan op 21 december 2012. Daarom besteedt het Leidse museum dit jaar extra aandacht aan de Maya’s.

Volgens Geke Vinke, woordvoerster van het museum, is er „niets mis” met het ritueel. „Het Museum Volkenkunde houdt zich bezig met volken overal op de wereld, hun culturen, geesten en tradities. Daar hoort zo’n ritueel offer helemaal bij.”

Het ritueel bestaat volgens Vinke uit „het verzamelen van peulvruchten, zaden, sinaas­appels en bloemen, waar een soort stapel van wordt gemaakt. We hebben die in de tuin van het museum neergelegd als offer aan Moeder Aarde.”

Kinderen van de jenaplanschool uit Oegstgeest waren bij het offer aanwezig. Het ritueel is gefilmd en wordt de komende tijd getoond in het museum. Ook biedt het museum workshops aan met Afrikaanse en Balinese dansen die van oorsprong zijn bedoeld om contact te leggen met goden en voorouders.

Vinke bestrijdt dat er een relatie is met occultisme of dat dergelijke rituelen en dansen schadelijk zijn voor kinderen. „Wij hebben daar totaal geen aanwijzingen voor. We doen dit alleen om oude volksgebruiken zo dicht mogelijk bij onze bezoekers te brengen.”

Oudtestamenticus prof. dr. 
M. J. Paul kritiseert de ophef over 21 december 2012. „In esoterische kringen doet de theorie de ronde dat er op deze datum een grote verandering zal optreden in de wereld. De meeste Mayadeskundigen weerspreken deze uitleg echter. Zij stellen dat er sprake is van een verkeerde interpretatie en menen dat zelfs de vermelding van het jaar 2012 niet vaststaat. Ook bevat de gevonden tekst geen verwijzingen naar spirituele veranderingen of apocalyptische gebeurtenissen.”

Volgens prof. Paul neemt 
het Museum Volkenkunde 
„onvoldoende afstand” van 
de „populaire uitleg” van de Maya­kalender. „Op de website van het museum staan weliswaar enkele nuanceringen, maar deze populaire uitleg wordt wel gebruikt om mensen te trekken. Het lijkt erop dat het doel de middelen heiligt.”

De Edese oudtestamenticus betreurt de godsdienstige rituelen in het Museum Volkenkunde. „Een museum kan heidense rituelen beschrijven en uitleggen, maar het eraan meedoen gaat duidelijk een stap verder. Zoiets kan alleen als je je niet meer neutraal opstelt, maar meedoet met de trend in de samenleving om oude, niet-christelijke rituelen en tradities in ere te herstellen.”

Termen als Moeder Aarde, ritueel en offer maken volgens prof. Paul duidelijk dat er „een geestelijke visie achter zit, en deze hoort thuis bij het occulte. Het is niet alleen van belang hoe het museum dit zelf ziet, maar ook hoe dit overkomt bij de bezoekers en welke opvattingen hierdoor worden gestimuleerd. Het genoemde ritueel kan niet anders worden uitgelegd dan strijdig met het christelijk geloof.”

Lees ook: Doemscenario rond Planeet X mist alle grond