Veel plannen van Obama sneuvelden
WASHINGTON – De eerste ambtstermijn van de Amerikaanse president Obama loopt over een jaar af. Dat Obama zal worden herkozen, lijkt een voldongen feit. Maar wat heeft hij nu eigenlijk bereikt?
Barack Obama beloofde veel tijdens zijn verkiezingscampagne in 2007-2008. Tal van toezeggingen strandden echter. Niet per se vanwege onwil bij het staatshoofd. Wél vanwege de politieke realiteit in de VS, want Obama kreeg in 2010 te maken met een Republikeinse meerderheid in het Congres.
De diepe politieke verdeeldheid deed veel initiatieven van het Witte Huis sneuvelen. De rivaliteit tussen Republikeinen en Democraten zorgde er zelfs voor dat in het afgelopen jaar diverse keren een sluiting van federale overheidsinstanties dreigde, doordat de Amerikaanse staatsschuld te hoog opliep. Desondanks wist Obama wel enkele klinkende wapenfeiten op zijn naam te schrijven. Hij voerde een zeer omstreden hervorming van de gezondheidszorg door. Die voorziet onder andere in uniformering van het systeem en verplichte ziektekostenverzekering voor elke Amerikaan.
Ook deed Obama zijn toezegging gestand om de Amerikaanse troepen uit Irak terug te trekken. Zijn voorganger, George W. Bush, had die belofte tijdens zijn ambtsperiode al gedaan, maar lange tijd bleef onzeker of Washington die wel waar zou kunnen maken.
Op ethisch gebied loste Obama ook diverse beloften in. Die waren echter van dubieuzere aard. De president hief onder andere de beperkingen op de financiering van stamcelonderzoek op en creëerde de mogelijkheid om de kosten van een abortus via de verzekering te claimen.
Er waren overigens ook tal van toezeggingen die Obama niet nakwam. Zo beloofde hij dat hij werkgevers ertoe zou verplichten werknemers bij ziekte zeven dagen per jaar door te betalen. Een voorstel van die strekking ligt nog altijd bij een parlementaire commissie, en het ziet er niet naar uit dat het op een meerderheid kan rekenen.
Obama beloofde ook dat hij de belastingen op hoge inkomens zou verhogen. Belastingverhoging is de Republikeinen vanouds een doorn in het oog. De president zag zich dan ook gedwongen in te stemmen met een voorstel dat voorzag in voortzetting van de belastingvoordelen voor mensen met een inkomen boven 250.000 dollar.
Ook een voorstel om een fonds op te richten om gezinnen in staat te stellen ouderschaps- en ziekteverlof op te nemen, kwam er niet door. In april haalde het Congres een streep door een voorstel van Obama om 50 miljoen dollar in zo’n fonds te storten. De president had eerder 1,5 miljard beloofd.
Over het geheel genomen zag Obama zijn populariteit de afgelopen jaren fors dalen. Was begin 2009 nog 30 procent van de Amerikanen het „totaal oneens” met het beleid van de president, dit jaar kwam dat aantal vrijwel steeds boven de 50 procent uit.