Lonen stijgen het hardst bij de overheid
De ambtenarensalarissen zijn in het tweede kwartaal gemiddeld met 3,9 procent gestegen vergeleken met een jaar eerder. Daarmee valt de loonstijging bij de overheid fors hoger uit dan de betaling in het particuliere bedrijfsleven.
Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag heeft bekendgemaakt. De stijging van de CAO-lonen in heel Nederland kwam in het tweede kwartaal van dit jaar uit op 2,9 procent. Voor het bedrijfsleven was dat 2,6 procent.
De CAO-lonen worden steeds meer gematigd. Eind vorig jaar hebben werkgevers- en werknemersorganisaties op centraal niveau afgesproken om de vaste lonen in 2003 in nieuwe CAO-akkoorden niet meer dan 2,5 procent te laten stijgen.
Over het eerste halfjaar gemeten komt de gemiddelde loonstijging echter uit op 3,1 procent. Het CBS wijst erop dat een deel van de loonsverhogingen die in de eerste zes maanden zijn toegekend, in CAO’s zijn afgesproken, voordat de sociale partners het centraal akkoord sloten.
Dat vooral ambtenarensalarissen harder blijven stijgen, komt voor een groot deel doordat de overheid scheutiger is met bijzondere beloningen en extra uitkeringen. Bij de overheid zijn de eindejaarsuitkeringen en eenmalige beloningen met 0,6 procent gestegen. Bedrijven zijn juist 0,1 procent zuiniger geworden met het toekennen van extra’s boven op het vaste salaris.
Volgens CBS-onderzoeker L. Roosendaal wordt momenteel over een kwart van de CAO’s onderhandeld. Het statistisch bureau heeft de bestaande CAO-akkoorden gewogen naar het aantal werknemers die eronder vallen. In meer dan de helft van deze collectieve arbeidsovereenkomsten zijn loonafspraken gemaakt tot het einde van dit jaar. „Daaruit zou je kunnen opmaken dat de stijging van de CAO-lonen verder zal afzwakken”, aldus Roosendaal.
Een woordvoerster van het ministerie van Binnenlandse Zaken wijst erop dat de CBS-cijfers niet alleen betrekking hebben op de ambtenaren bij het Rijk, maar op alle 930.000 werknemers bij de overheid. Daartoe behoren ook leraren en politiepersoneel, die er de afgelopen periode nogal wat extraatjes hebben bijgekregen. Maar gezien het pleidooi voor loonmatiging in het regeerakkoord is er alle aanleiding daar in de komende CAO’s terughoudend mee te zijn, aldus de woordvoerster.
CAO-coördinator R. Paping van de Abvakabo FNV benadrukt dat de afgelopen twee jaar de overheid bewust beter is gaan betalen om als werkgever aantrekkelijker te worden. „Ten tijde van de krapte op de arbeidsmarkt was het een groot probleem voor de collectieve sector om voldoende mensen te werven.” Paping vindt het niet terecht, als de overheid dit beleid nu weer „bewust” probeert terug te draaien, omdat de ambtenaren „opeens te goed” verdienen.