Sirius, ook bekend als de Hondsster, komt in deze weken gelijk met de zon op en is daardoor niet te zien. Vanaf 25 augustus is de ster weer zichtbaar. De periode waarin de hondsdagen vallen verschilt van jaar tot jaar, maar ligt altijd omstreeks deze tijd.

De oude Grieken en Romeinen zagen de Hondsdagen als de periode van de grote hitte. Ook in Nederland is de tijd van de Hondsdagen veelal de warmste van het jaar. Het etmaalgemiddelde van de temperatuur is dan 17 graden en ‘s middags is 19 tot 24 graden heel normaal, meldt het KNMI op zijn website.

Voor de oude Egyptenaren lag het anders. Bij hen vielen de Hondsdagen samen met de jaarlijks terugkerende overstroming van de Nijl. In Nederland komt het niet zo ver, maar de warmte kan gemakkelijk leiden tot onweersbuien met plaatselijk veel regen in korte tijd. Vochtig warm, broeierig weer met zo nu en dan een paar stevige buien is karakteristiek voor de Hondsdagen, het kan echt ‘hondenweer’ zijn. Het woord hondenweer is echter afgeleid van het oud-Nederlandse ‘ondeweer’ dat gewoon regenachtig weer betekent.