Milosevic dramt te ver door
De voormalige Joegoslavische leider Slobodan Milosevic is donderdag in conflict geraakt met een getuige die de afgelopen dagen juist Milosevic’ lezingen over gebeurtenissen op de Balkan in de jaren negentig had beaamd.
De voormalige president van de federatie Joegoslavië, Zoran Lilic, leek bij zijn verhoren eerder deze week voor het Joegoslavië-Tribunaal eerder een getuige voor de beklaagde Milosevic dan voor de aanklagers. Die hadden Lilic met veel moeite gestrikt voor een getuigenis.
Donderdag kreeg Milosevic van rechter Richard May extra tijd voor zijn kruisverhoor. Met die tijd dramde de beklaagde flink door over het conflict rond Kosovo en kwam daarbij in conflict met de rechters, aanklagers en met Lilic. Die verschilde steeds meer van mening met de beklaagde naarmate Milosevic verder doordramde over zijn eigen onberispelijke rol in het conflict met de agressor NAVO.
Milosevic kreeg onenigheid met Lilic over de buitenlandse politiek inzake Kosovo in 1999. Lilic verklaarde tot grote verontwaardiging van de beklaagde dat het beëindigen van de zware NAVO-bombardementen op Joegoslavië in 1999 kennelijk niet de grootste prioriteit had bij bepaalde leiders in het land.
Lilic wilde een einde maken aan de verwoestingen en besprak begin mei 1999, inmiddels als ex-president, met instemming van Milosevic een oplossing met de voormalige Duitse leider Helmut Kohl. Volgens Lilic had het gesprek en het opgestelde ontwerpplan tot een snel einde van oorlog kunnen leiden indien Milosevic had gedaan wat van hem door de nog steeds invloedrijke Kohl werd verlangd; publiekelijk instemmen met het initiatief en akkoord gaan met een VN-missie in Kosovo.
Milosevic, inmiddels opvolger van Lilic en dus president van de federatie, hield volgens Lilic echter de boot af door zich in ambivalente termen uit te laten over het vredesinitiatief en soms wekenlang niet thuis te geven. Op een bijeenkomst op topniveau over het initiatief stuurde Milosevic een serie kopstukken die verkozen Lilic fel te bekritiseren in plaats van het initiatief te bespreken. Milosevic zelf kwam niet eens opdagen. De door de NAVO begonnen oorlog duurde zo volgens Lilic langer en uiteindelijk capituleerde Milosevic met een overeenkomst waarin bepalingen stonden die hij voor de bombardementen had geweigerd.
De beklaagde bestreed furieus deze voorstelling van zaken. Hij botste zo herhaaldelijk met Lilic die de Kosovo-diplomatie steeds feller laakte. „Er zijn nu minder Serviërs in Kosovo dan hier in de gevangenis zitten,€ zo omschreef Lilic een van de voor Servirs noodlottige gevolgen van de politiek. Hij was het wel met Milosevic eens dat de Serviërs geen schuld hebben aan dit conflict.
Milosevic vragen werden steeds langere redevoeringen over onder meer de onrechtmatige NAVO-aanvallen en het „schandalige” misbruik dat de NAVO-mogendheden maakten van de Verenigde Naties om Joegoslavië te ontmantelen en de Serviërs uit Kosovo te verjagen.
Hij sprak over de misdaden van de voormalige Amerikaanse president Clinton, die hij beslist als getuige wil zien, en beklemtoonde dat de Amerikanen Albanese terroristen bewapenden en de uittocht van honderdduizenden Albanezen uit Kosovo hadden voorbereid als excuus voor militair ingrijpen.
Milosevic ging ook uitgebreid citeren uit een redevoering die hij in 2000 hield en leek de spannende dagen van destijds opnieuw te beleven. Rechter May moest Milosevic herhaaldelijk tot de orde roepen. Het verhoor van Lilic wordt op een nog niet vastgestelde dag voortgezet.