Dat blijkt uit het donderdag gepresenteerde eindrapport van het project Emergo. Onder meer de gemeente, politie, justitie, Belastingdienst en het ministerie van Justitie werkten daarbij sinds 2007 samen om de georganiseerde misdaad op de Wallen in kaart te brengen en aan te pakken.

„Aanleiding voor de samenwerking in Emergo was de grote zorg over vermenging van onderwereld en bovenwereld in het gebied”, verklaren de betrokken partijen. „Deze zorg is nu met grootscheeps onderzoek onderbouwd.”

De betrokken instanties analyseerden twaalf strafrechtelijke onderzoeken naar gevallen van mensenhandel die zich de afgelopen jaren op de Wallen afspeelden. Daaruit blijkt dat de verdachten voornamelijk uit Nederland, Duitsland, Turkije en Hongarije komen. Ze gebruiken geweld, dreiging of subtielere methoden om vrouwen te onderdrukken.

Eigenaren van prostitutiepanden, raamexploitanten en boekhouders spelen ook een rol bij het in stand houden van gedwongen prostitutie. Hoe vaak vrouwenhandel precies voorkomt, kunnen de betrokken partijen overigens niet zeggen.

Bij 18 procent van alle bedrijven in het Wallengebied waarvoor een vergunning nodig is, heeft minstens een van de exploitanten criminele antecedenten. Bij leidinggevenden ligt dat percentage op 49 procent.

Bij coffeeshops in het gebied liggen die percentages nog hoger. Van de 560 onderzochte eigenaren en leidinggevenden hebben er 317 antecedenten. Zakelijke en privérelaties met personen uit de georganiseerde criminaliteit komen veel voor. De instanties hebben verder het vermoeden dat enkele hotels drugsgeld witwassen.

In het rapport staat een aantal aanbevelingen. De belangrijkste daarvan is dat het Emergoproject moet doorgaan. Verder zou de overheid personen die een vergunning voor een coffeeshop aanvragen, grondiger moeten screenen.

Kat en muis

De strijd tegen de georganiseerde criminaliteit op de Wallen is een kat en muisspel. De overheid zal dat spel winnen. Dat zei de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan donderdag in reactie op het eindrapport over het project Emergo.

„We praten over een kat en muisspel. Als je er eentje hebt, komt er weer een ander”, aldus Van der Laan. „Anders dan in de tekenfilm gaat de kat hier wel winnen.”

Bij het Emergoproject werkten gemeente, politie, justitie, Belastingdienst en het ministerie van Justitie samen om de georganiseerde misdaad in het Wallengebied in kaart te brengen en aan te pakken. Volgens Van der Laan moet die aanpak „onverkort worden voortgezet”. „Daar is iedereen van overtuigd.”

Samenwerking

Samenwerking tussen verschillende overheidsinstanties bij de aanpak van de georganiseerde misdaad werkt. Dat zei minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie donderdag in een reactie op het eindrapport over het project Emergo. „Als uit dit rapport iets duidelijk wordt, is het wel dat nauwe samenwerking en informatieuitwisseling loont.”

In het kader van Emergo werkten onder meer de gemeente Amsterdam, politie, justitie, Belastingdienst en het ministerie van Justitie de afgelopen jaren samen. Doel was de georganiseerde misdaad op de Wallen in kaart te brengen en aan te pakken.

Opstelten vertelde dat het kan voorkomen dat politie en justitie onvoldoende aanknopingspunten zien om met bijvoorbeeld een vrouwenhandelzaak verder te gaan. Als zij vervolgens informatie gaan uitwisselen met andere instanties, blijken die aanknopingspunten er toch te zijn. En als strafrechtelijke vervolging geen optie is, is er misschien wel een andere manier mogelijk om criminelen aan te pakken, zoals de Belastingdienst erop afsturen.

De minister noemde Emergo „een inspirerend voorbeeld van een succesvolle, krachtige aanpak van de criminaliteit” en „een voorbeeld voor het hele land”. Deze werkwijze moet volgens hem „goed vastgelegd worden”.