Rost Van Tonningen betuigde zijn „intense medeleven met de meer dan 100.000 Nederlandse Joodse slachtoffers, die vaak op beestachtige wijze zijn vermoord.” In zijn toespraak zei de zoon van NSB-ouders ook te snappen dat mensen moeite hebben met zijn aanwezigheid. Toch vroeg hij begrip en barmhartigheid voor onschuldige NSB-nazaten die „door groepsgedrag al ruim zestig jaar buitengesloten zijn”.

Rost van Tonningen vroeg ook aandacht voor slachtoffers van onder meer de Jappenkampen en van de Nederlandse bezetting in Indië. „Er is na de Tweede Wereldoorlog veel leed geschied en de winnaars waren niet altijd even honorabel.”

Verzoening en integratie zijn nodig, ook tussen Nederlanders en immigranten, aldus Rost van Tonningen. Herdenken kan volgens hem in de toekomst minder eenvormig, zodat ook anderhalf miljoen allochtonen en de anderhalf miljoen mensen met een NSB-verleden er deel aan kunnen nemen.

Het Comité Culemborg en Oranje kreeg de afgelopen dagen meer dan tweehonderd reacties op de komst van Rost van Tonningen. „Driekwart van de reacties was positief en genuanceerd. De andere reacties waren vooral emotioneel”, zei comitévoorzitter Ebbo de Jong.

In de kerk spraken ook een meisje van Marokkaanse afkomst en een Molukse dominee. In de wijk Terweijde in Culemborg ontstonden begin vorig jaar grote spanningen tussen Molukkers en Marokkanen.