Het kabinet komt daarmee min of meer met een excuus, nadat de drie militairen in de nacht van donderdag op vrijdag werden vrijgelaten door de Libische autoriteiten. Het kabinet reageerde verheugd en opgelucht op de vrijlating, twaalf dagen nadat de drie in de buurt van het Libische Sirte waren opgepakt toen ze daar met een Lynx-helikopter van de marine waren geland om twee evacués op te pikken.

In de eerste reacties stelden premier Mark Rutte, minister Hans Hillen van Defensie en minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken dat Nederland zich niet heeft laten chanteren en dat er geen beloftes of toezeggingen zijn gedaan en ook geen excuses waren gemaakt. Wat er wel precies tegen de Libiërs is of nog wordt gezegd, zal het kabinet „zo snel mogelijk” melden in een brief aan de Tweede Kamer.

Deskundigen in het internationaal recht wezen er vorige week meteen al op dat Nederland in strijd met het internationaal recht handelde op het moment dat de Lynx-helikopter van het marineschip Hr.Ms. Tromp zonder toestemming van de Libische autoriteiten het Libische luchtruim binnenvloog. Verhagen erkent dat. „Het is duidelijk dat in de contacten met Libië ook erkenning plaatsvindt van datgene wat had horen te gebeuren.”

De drie militairen kwamen vrij na anderhalve week van intensief diplomatiek overleg. Nederlandse diplomaten kregen bij hun gesprekken met het regime van de Libische leider Mumman Kaddafi hulp van Griekse en Maltese autoriteiten. De drie militairen werden vrijdagochtend opgehaald door een Grieks militair vliegtuig en naar Athene gevlogen. Mogelijk komen ze zaterdag terug naar Nederland. Minister Hillen zei dat het goed met ze gaat en dat ze goed behandeld zijn. Vrijdag werden ze medisch gecontroleerd en ze worden nog gedebrieft voor ze echt naar huis kunnen.

Onduidelijk is vooralsnog waarom de Libiërs de drie hebben vrijgelaten. Minister Hillen suggereerde dat de vrijlating onderdeel is van een ‘charmeoffensief’ van Kaddafi om te voorkomen dat de internationale gemeenschap een no-flyzone instelt boven Libië.

Het kabinet maakte na de ministerraad bekend dat de tegoeden van de Libische centrale bank en van de Libische investeringsautoriteit in Nederland bevroren zijn. Volgens minister Jan Kees de Jager van Financiën gaat het om „veel geld” bij verscheidene Nederlandse banken. Naar verluidt zou het in totaal gaan om een bedrag van tussen de 1 en 2 miljard euro aan Libische tegoeden in Nederland. Het ministerie van Financiën wilde die bedragen niet bevestigen.