Dat stelde de Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer donderdag in een gesprek met de Tweede Kamer over kostendekkende griffierechten, zoals het kabinet van plan is. „Kostendekkend is een volstrekt valse term. Dat slaat helemaal nergens op”, stelde Brenninkmeijer. Hij zei er niets van te snappen dat een burger heel veel geld moet gaan betalen als hij zijn recht wil halen.

Mensen stappen vaak helemaal niet naar de rechter voor het geld, maar omdat ze zich onrechtvaardig behandeld voelen. „Dat moet de overheid niet uit het oog verliezen”, waarschuwde de ombudsman. Hij is ook bang dat de overheid het eerder op een rechtszaak aan laat komen als de rechtspraak niet goed toegankelijk is. Dit zou ten koste kunnen gaan van goedkopere manieren om een geschil te beslechten, zoals mediation (bemiddeling).

In het regeerakkoord staat dat vanaf 2013 rechtspraak wordt bekostigd door de mensen die daar gebruik van maken. Dit kan 240 miljoen euro opleveren. De Raad voor de Rechtspraak becijferde al eerder dat de tarieven voor civiele zaken bij de rechtbank dan twee tot zeven keer omhoog gaan. In het bestuursrecht worden de tarieven tot twintig maal zo hoog.

Erik van den Emster, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, voerde donderdag aan dat de maatregel niet nodig is om de druk op de rechterlijke macht te verlichten. Nederlanders stappen niet zo snel naar de rechter: slechts 5 procent van de geschillen eindigt in de rechtbank.

De Tweede Kamer praat volgende week met staatssecretaris Fred Teeven (Veiligheid en Justitie) over de griffierechten. Teeven laat nog voor die tijd weten wat hij precies van plan is.