Een verdachte kan om vervanging van een of meer rechters vragen als hij meent dat deze niet geheel onpartijdig zijn.

De mogelijkheid om een wrakingsverzoek door rechters van een andere rechtbank te laten beoordelen, bestaat nu al als er bijzondere omstandigheden zijn. De rechtbank in Amsterdam heeft in aanloop naar het nieuwe proces rond Geert Wilders bijvoorbeeld besloten dat in geval van een wraking rechters van de rechtbank in Haarlem worden ingezet. De zaak-Wilders moet opnieuw worden behandeld omdat een wrakingsverzoek tegen de rechtbank is toegewezen.

Volgens de Raad voor de Rechtspraak bleken de rechters deze situatie lastig te vinden. Zij werden immers door hun directe collega’s voor het oog van de natie van de zaak gehaald. De commissie-Meijerink, die de gang van zaken onderzocht, concludeerde onder meer dat de rechters die de zaak-Wilders behandelden, beter begeleid hadden moeten worden.

De zegsman van de raad benadrukt dat de integriteit van rechters niet in het geding is. „Er worden wel meer wrakingsverzoeken gedaan, maar er worden er niet meer toegewezen dan een paar jaar geleden.” Rechters behandelen jaarlijks circa 1,9 miljoen rechtszaken en er slagen rond de vijftien wrakingsverzoeken.

Als het inderdaad zo is dat advocaten wrakingen gebruiken als tactisch middel, bijvoorbeeld om tijd te winnen, kan het averechts werken als rechters van buiten een wraking behandelen, aldus de woordvoerder. Dat zal namelijk bijna altijd meer tijd in beslag nemen dan het samenstellen van een wrakingskamer uit ‘eigen’ rechters.