Maandagmorgen zegden de fracties van GBN en CDA het vertrouwen op in coalitiegenoot PvdA. De reden was dat met name de sociaaldemocratische fractieleider Van Tellingen op cruciale beleidspunten een eigen koers volgde. Negen maanden lang staken GBN en CDA er naar eigen zeggen veel energie in om de eigenzinnige oud-burgemeester van Tiel in het gareel te krijgen. „We hebben steeds geprobeerd afspraken te maken, maar die werden keer op keer niet nagekomen.” Het leidde in de raad diverse keren tot gecompliceerde discussies, waarbij Van Tellingen zich kritisch uitliet over de voorstellen van B en W.

Een aantal keren, zoals bij de begrotingsbehandeling afgelopen najaar, staakten de stemmen omdat Van Tellingen verstek liet gaan. GBN en CDA stelden de PvdA deze maand een ultimatum. Van Kuilenburg: „Toen we geen signaal kregen dat de zaak onder controle was, was voor ons de maat vol.”

Van Tellingen voelt zich overvallen door de breuk in de coalitie. De PvdA’er geeft toe dat zijn fractie in het algemeen en hijzelf in het bijzonder een andere koers varen dan de beide andere coalitiepartijen. „Ik ben een voorstander van het duale systeem. Thema’s hoeven van mij niet te worden dichtgetimmerd. Richt geen blokkades op. Geef elkaar de ruimte, luister ook eens naar de argumenten van andere fracties.” Van Tellingen constateert dat zijn opstelling blijkbaar niet begrepen is door de coalitiegenoten. „Het is in de praktijk lastig om goed om te gaan met dualisme. Dat heeft geleid tot irritaties en spanningen.”

SGP-fractievoorzitter T. Kool is allerminst verbaasd dat de coalitie al zo snel schipbreuk heeft geleden. „Wij hebben vanaf het begin grote twijfels gehad. Er werd gekozen voor de smalste basis met de kleinste meerderheid. En je weet van tevoren hoe Van Tellingen zich opstelt. Hij beoordeelt voorstellen op hun merites en loopt niet klakkeloos achter de voorstellen van het college aan.”

GBN en CDA voeren deze week druk overleg over de gewenste strategie om uit de huidige crisis te komen. Waarnemend burgemeester Kallen liet maandagmiddag weten de breuk in de coalitie te betreuren. „Het is van belang voor Neerijnen dat er zo spoedig mogelijk weer een coalitie wordt gevormd die op voldoende steun in de raad kan rekenen.”

Als het aan GBN en CDA ligt, wordt de burgemeester op haar wenken bediend. Vlak voor of direct na de jaarwisseling willen beide partijen uitsluitsel geven over de vraag wie de plaats van de PvdA gaat innemen.

De fracties van SGP en VVD komen hiervoor in aanmerking. Beide partijen hebben drie zetels in de raad en beide waren in de vorige periode vertegenwoordigd in het college.

De SGP staat echter niet te dringen om in het college te komen. Fractieleider Kool: „Wij staan niet te trappelen om ten koste van alles op het bestuurlijk pluche te komen. Na de verkiezingen dit voorjaar werden de onderhandelingen met ons snel afgebroken en stond er ineens een andere coalitie klaar. Maar als we gevraagd worden, gaan we onze verantwoordelijkheid natuurlijk niet uit de weg. Het belang van Neerijnen en zijn burgers staat nu voorop. Dat kunnen we in de coalitie behartigen, maar ook daarbuiten.”