Bij doodslag wordt onderscheid gemaakt tussen ‘gewone’ doodslag en gekwalificeerde doodslag. Doodslag staat voor het opzettelijk, zonder voorbedachte rade, iemand van het leven beroven. Hierop staat een maximumstraf van 15 jaar.

Bij gekwalificeerde doodslag heeft de dader voorafgaand een ander strafbaar feit gepleegd. Om de kans op ontdekking of herkenning te voorkomen, en zichzelf van straffeloosheid te verzekeren, wordt iemand gedood. Volgens de rechtbank in Assen is dat het geval geweest in de zaak Andrea Luten. De rechtbank is ervan overtuigd dat Henk F. het 15-jarige meisje heeft gewurgd om te voorkomen dat hij zou worden gepakt voor verkrachting.

Gekwalificeerde doodslag is, aldus de voorzitter van de Asser rechtbank, een van de ergste strafbare feiten die het Wetboek van Strafrecht kent. „Het komt dicht in de buurt van moord.” Gekwalificeerde doodslag wordt als verzwarend feit gezien en daarom zwaarder bestraft dan doodslag alleen.

Bij moord is wel sprake van voorbedachte rade. Voor gekwalificeerde doodslag en moord staan even hoge maximumstraffen; levenslang of 30 jaar. Doorgaans zijn er tal van omstandigheden die ertoe leiden dat er lagere straffen worden geëist en gevonnist. In de zaak tegen Henk F. speelde onder meer mee dat in 1993, het jaar waarin hij Andrea Luten ombracht, de strafmaat voor moord en gekwalificeerde doodslag lager was dan nu (tot 20 jaar of levenslang). In 2006 is de strafmaat verhoogd.