Deze bezuinigingen staan in de Voorjaarsnota, waarin het kabinet de mee- en tegenvallers van het lopende begrotingsjaar vaststelt. Voor dit jaar wordt rekening gehouden met een tekort van 2,4 miljard euro. Een groot deel daarvan, 1,5 miljard, is overschrijding van de zorgkosten. Vooral de ouderen- en gehandicaptenzorg vallen duurder uit dan gepland.

Om deze tegenvaller te dekken, verhogen minister De Geus en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid de AWBZ-premie van 12,05 naar 12,55 procent van de eerste twee schijven van het inkomen. Deze tussentijdse premieverhoging levert het lopende jaar een half miljard euro op en 1,1 miljard in 2004. Voor burgers met een modaal inkomen betekent dit een koopkrachtdaling van ongeveer 120 euro per jaar. Het kabinet zal vrijdag over dit plan beslissen.

Tegelijkertijd leggen de bewindslieden de hele zorgsector een efficiencykorting van 0,8 procent op. Het gaat daarbij om enkele honderden miljoenen euro’s. Deze maatregel levert het Rijk 250 miljoen euro op. Het Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg moet hiervoor toestemming geven. Het College voor Zorgverzekeringen adviseerde vorige maand al de AWBZ-premie op te trekken tot 13,66 procent.

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen wijst de plannen af. De organisatie noemt het „gemakzuchtig” van de bewindslieden om financiële tekorten simpelweg af te wentelen op bijvoorbeeld ziekenhuizen.

Het demissionaire kabinet wil echter niet langer wachten met handelen omdat dit leidt tot grotere financiële problemen in de zorg. De nu voorgestelde premieverhoging en korting zijn direct mogelijk. Aanpassing van het ziekenfondspakket of invoering van eigen risico of eigen bijdragen kunnen pas volgend jaar. Deze maatregelen worden overgelaten aan het nieuwe kabinet.