Dat schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in het vandaag uitgebrachte rapport ”Zure regen. Een analyse van dertig jaar verzuringsproblematiek in Nederland”.

Zure regen is een verzamelnaam voor verschillende vormen van verzuring van het milieu. Verzuring tast onder meer de beschermlaag van planten aan en beschadigt het wortelstelsel.

Eind jaren zestig van de vorige eeuw werd het probleem voor het eerst gesignaleerd. Tien jaar later kwam de overheid ertegen in actie. Boeren werden verplicht hun land emissiearm te bemesten. Sinds begin jaren negentig zijn vrijwel alle nieuw verkochte auto’s in Nederland uitgerust met een katalysator.

Door de forse beperking van de uitstoot van zwaveldioxide, stikstofoxiden en ammoniak (de oorzaken van zure regen) zijn de gevreesde effecten van zure regen achterwege gebleven, concludeert het PBL. „Daarmee is het verzuringsbeleid een voorbeeld van effectief milieubeleid waarvan de economie geen nadeel ondervond.”

Zwaveldioxide is afkomstig van kolencentrales, raffinaderijen en de industrie. Auto’s zorgen voor de uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak zit in mest. De industriële productie, het aantal afgelegde kilometers met de auto en de groei van de varkensstapel zijn de afgelopen dertig jaar allemaal toegenomen. Desondanks is de uitstoot van zwaveldioxide met 90 procent gedaald en die van stikstof en ammoniak gehalveerd.

Hoewel grootschalige bossterfte is uitgebleven, zijn de bossen volgens het PBL wel aangetast door zure regen. De bomen staan er nog steeds, maar vooral de plantengroei onder de bomen onderging de afgelopen decennia grote veranderingen. Bosanemoon, daslook, orchideeën en andere kenmerkende bosplanten werden verdrongen door grassen, bramen en brandnetels. De overmaat aan stikstof en ammoniak speelt een belangrijke rol bij het verlies van de soorten. Vergelijkbare veranderingen in de vegetatie zijn zichtbaar in heide, duinen en vennen.

Een woordvoerder van Greenpeace erkent dat er in de afgelopen dertig jaar de nodige successen zijn geboekt om verzuring tegen te gaan. „Maar er moet nog genoeg gebeuren en daarom is het des te pikanter dat er zes nieuwe kolencentrales zijn gepland in Nederland. Een deel van het succes komt namelijk door de overschakeling van kolen naar gas. Met deze beslissing wordt de winst van de afgelopen jaren weer teruggedraaid.”