EU-president Herman Van Rompuy gaat het bestuderen, maar hij zal daarbij geen haast maken, zo liet hij vrijdag aan het einde van een tweedaagse EU-top in Brussel weten. Van Rompuy komt dit jaar niet meer met zijn bevindingen.

Volgens premier Mark Rutte is het Duitse plan, waarvoor een wijziging van het EU-verdrag nodig is, „op de langere baan” geschoven. De Duitse bondskanselier Angela Merkel kreeg op de EU-top steun voor haar voorstel van de Franse president Nicolas Sarkozy, maar de meeste andere lidstaten vinden het opschorten van stemrecht veel te ver gaan. Voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie noemde deze strafmaatregel zelfs „onaanvaardbaar”.

De EU-leiders willen wel een wijziging van het EU-verdrag om het tijdelijke noodfonds van 750 miljard voor ondersteuning van de euro een permanent karakter te geven. Ook dit is vooral een wens van Merkel. Het tijdelijke noodfonds heeft in haar land tot grondwettelijke problemen geleid omdat het juridisch niet goed is verankerd in het EU-verdrag.

De EU-leiders zullen in december de knoop doorhakken over een verdragswijziging. Volgens Rutte moet het gaan om een zo beperkt mogelijke aanpassing, zodat er geen referenda nodig zijn in een aantal EU-landen.

Rutte toonde zich zeer tevreden dat de EU-leiders akkoord zijn met strengere straffen voor eurolanden die de begrotingsdiscipline aan hun laars lappen. Zij zullen hoge boetes moeten betalen. De nieuwe regeling zal zo snel mogelijk in werking treden, zei de premier.

Rutte onderstreepte nog eens dat hij blij is dat het EU-budget volgend jaar minder zal stijgen dan „met die verschrikkelijke 6 procent” die Europese Commissie en Europarlement willen. De EU-leiders werden het er donderdag over eens dat de stijging tot maximaal 2,9 procent (ofwel ruim 3 miljard euro) beperkt moet blijven. Dat gebeurde onder druk van onder meer Rutte, die het liefst helemaal geen groei van het EU-budget had gezien. Het Europees Parlement moet overigens nog instemmen met het besluit van de EU-leiders.

Rutte bestreed dat iemand die ervoor pleit dat de EU minder geld uitgeeft geen goede Europeaan is. „Ik wil in Nederland 18 miljard bezuinigen, maar dat betekent niet dat ik geen goede Nederlander ben.”