Bezinning op plaatselijk contact christelijke gereformeerde en gereformeerd vrijgemaakte kerken
NUNSPEET – De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) gaan zich bezinnen op de gevolgen van het feit dat er op steeds meer plaatsen contact is tussen christelijke gereformeerde en gereformeerd vrijgemaakte kerken.
Dat heeft de generale synode van de CGK, bijeen in de Oenenburgkerk in Nunspeet, gisteravond besloten.
Sinds de vorige synode, in 2007, is het aantal plaatsen waar kerken van de CGK en de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) samenwerken toegenomen van 22 tot 46. Die synode besloot echter het zogenoemde federatief groeimodel –dat voorziet in een geleidelijk aan toegroeien naar een federatie met de GKV– niet in te voeren. De Christelijke Gereformeerde Kerken zouden de invoering van een dergelijk groeimodel „niet kunnen dragen.” Wel droeg de synode deputaten voor de eenheid van de gereformeerde belijders in Nederland toen op om „samenwerking en nauwer kerkelijk samenleven” met de GKV op lokaal niveau „voluit te stimuleren en te faciliteren.”
De synode sprak gisteravond uit deze opdracht te willen continueren. Daarnaast droeg ze deputaten op zich samen met de deputaten van de GKV te „bezinnen op de gevolgen van het feit dat er in steeds meer plaatsen contact is tussen kerken, terwijl het landelijk ineenschuiven van de kerkverbanden nu niet haalbaar is.”
Ds. K. Visser (Barendrecht) sprak zijn zorgen uit over de toenemende plaatselijke samenwerking met de GKV. „Op dit moment liggen er in de classis Rotterdam drie verzoeken tot samenwerking. Dat roept spanning op, want de classis is geroepen om te toetsen of een plaatselijke gemeente voldoet aan bijlage 8 (een kerkordelijke regeling voor het gestalte geven aan eenheid met kerken van gereformeerd belijden, red.), inhoudelijk mogen we echter niet meer discussiëren. Een bepaald deel van onze kerken krijgt hierdoor het gevoel dat de samenwerking met de GKV oprukt, maar we er niets van mogen zeggen.”
Commissierapporteur ds. W. N. Middelkoop (Urk-Ichthus) antwoordde dat er zeker wel een inhoudelijk gesprek mogelijk is. „Bijlage 8 wil juist voorziet in een objectief criterium. Er is geen sprake van het ineenschuiven van kerkverbanden via de achterdeur.”
Deputatenvoorzitter ds. W. van ’t Spijker (Hilversum) benadrukte dat het de taak van de classis is „om de prediking, kerkorde en belijdenis in gemeenten te toetsen aan bijlage 8. Dat betekent niet slechts het opvoeren van een rituele dans. Toetsing moet wel echt toetsing zijn. De classis moet het gesprek van de kerkenraad echter niet overnemen.”
„Betekent dit dat wij nog mogen waarschuwen?” vroeg ds. Visser. Hij refereerde aan een classicale ambtsdragersontmoeting van de CGK en de GVK in Capelle aan den IJssel. „We luisterden naar twee lezingen en gingen daarna met elkaar in gesprek. Als je elkaar dan echt in de ogen ziet, is dat voor sommigen een cultuurschok.”
Ds. Van ’t Spijker: „Wij verbieden niemand om te waarschuwen. Maar zolang de synode zegt dat wij de samenwerking moeten stimuleren en faciliteren, gaan wij door.”
Ds. A. J. van Zuijlekom sprak gisteravond namens de GKV de synode toe. In zijn toespraak gaf hij uiting aan de teleurstelling die er heerst binnen zijn kerkverband over het niet invoeren van het federatief groeimodel. „Wij verwachten veel van het groeimodel, misschien wel te veel. Eenheid is echter geen product van ons.”
Raad van Kerken
De CGK besloten gisteravond voor drie jaar kandidaat-lid te worden van de Raad van Kerken (RvK). Na die periode moeten deputaten rapporteren of participatie zinvol en gewenst is en een voorstel doen over een eventueel lidmaatschap.
Reden voor het besluit is dat de RvK vorig jaar de statuten gewijzigd hebben. Daardoor is er de mogelijkheid gekomen van een geassocieerd lidmaatschap. Dit wil zeggen dat een kerk zich kan distantiëren van een ingenomen standpunt.
De CGK hadden in het verleden veel moeite met een lidmaatschap van de RvK, vanwege het feit dat kerken die het geloof in een Drie-enige God niet belijden ook lid mochten worden. Die preambule is midden jaren negentig gewijzigd.
Tijdens de middagvergadering kwam het werk voor de kerkelijke archieven ter sprake. Een afgevaardigde vroeg om meer digitale opslag van stukken. Deputaat mr. C. J. van Heel wees op de hoge kosten die het digitaliseren van stukken en het opslaan daarvan met zich meebrengt.
De middagvergadering werd voor een deel gevuld door een uur van bezinning en gebed waarin de noden en zorgen binnen en buiten de CGK in het gebed werden opgedragen.
