De raad vindt dat overheid, bedrijfsleven, gezondheidszorg en scholen moeten zorgen dat mensen meer gaan bewegen. Ook moet overconsumptie worden ontmoedigd. Want bewegen doen Nederlanders te weinig en eten te veel.

Vier op de tien volwassen Nederlanders zijn te dik. Bij een op de tien is zelfs sprake van ernstig overgewicht, obesitas. Van de kinderen is een op de zeven te zwaar. De Gezondheidsraad is vooral verontrust over de sterke toename van te zware peuters en oudere kinderen.

Als de huidige ontwikkeling doorzet, zal in 2015 een op de vijf volwassenen last hebben van ernstig overgewicht. Wie te zwaar is, loopt een grotere kans op diabetes, hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker. Hoe groter het overgewicht, des te hoger het risico.

Volgens prof. dr. H. Kemper van de Gezondheidsraad overschatten veel mensen de omvang van hun lichamelijke activiteiten en onderschatten ze wat ze eten en drinken. „Elke dag een beetje te veel eten leidt op termijn tot een flinke gewichtstoename.”

Negentien jaar geleden adviseerde de Gezondheidsraad te zware mensen een streefgewicht dat ideaal zou zijn voor hun lengte. Dat is volgens Kemper nu niet meer reëel. „Het streven moet nu zijn het huidige gewicht te handhaven. Afvallen blijkt namelijk heel moeilijk en gedragsveranderingen zijn moeilijk vol te houden.”

Staatssecretaris Ross (Volksgezondheid), die het rapport in ontvangst nam, voelt niets voor belasting op de vette hap (’snacktax’), maar vindt wel dat producenten zich meer moeten inspannen om voeding gezonder te maken. Verder vroeg de bewindsvrouw zich af waarom verkoopacties zich altijd concentreren rond ongezonde producten. Flippo’s bij de chips spreken haar niet erg aan. „En waarom is het drie flessen cola halen twee betalen, en wordt dezelfde actie niet gevoerd met sinaasappels?”