Kritiek viel er ook te horen, want Amsterdam mag beslist geen slaapstad worden en „de stad mag de erkenning van Unesco niet misbruiken door die louter als een Michelinster in te zetten om meer toeristen aan te trekken.”

De 17e-eeuwse grachtengordel werd in de nacht van zaterdag op zondag benoemd tot werelderfgoed, tijdens een vergadering van de VN-commissie in Brazilië. De grachten zijn volgens Unesco een culturele locatie die vanuit internationaal perspectief van uitzonderlijke waarde is.

De gemeente Amsterdam reageerde verheugd. De gemeente beschouwt de erkenning van Unesco als een belangrijke ondersteuning voor het monumentenbeleid.

Die monumentenzorg lijkt nu vanzelfsprekend, maar in het verleden stonden de monumenten gemeentelijke ambities alleen maar in de weg. Dat zegt Vincent van Rossem, architectuurhistoricus en hoogleraar monumenten en stedenbouwkundige vraagstukken aan de Universiteit van Amsterdam. „Het is in het verleden vaak een dubbeltje op zijn kant geweest om monumenten te behoeden voor de sloophamer. Vooral in de jaren 50 en 60 zijn plannen voor de bouw van grote kantoorgebouwen en de aanleg van doorgaande wegen in de binnenstad met veel moeite tegengehouden.”

„Pas in de jaren 80 hebben actievoerders deze strijd gewonnen”, zegt secretaris Walther Schoonenberg van de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB).

Hij doelt daarmee op de krakers die in de jaren 60 en 70 Amsterdamse panden bezetten en voorkwamen dat ze werden gesloopt. „Amsterdam is in het verleden door het oog van de naald gekropen. Plaatsing op de Werelderfgoedlijst is dan ook de bekroning van het werk van vele generaties die zich voor de monumenten hebben ingezet”, reageert Schoonenberg trots.

De VVAB-secretaris verwijt het huidige gemeentebestuur de werelderfgoedstatus vooral te beschouwen als een Michelinster, die de stad meer toeristen zal opleveren. „Het is precies de verkeerde insteek om de economie centraal te stellen. Dat is een kwalijke zaak. De kracht van de monumentale binnenstad is juist de mix van wonen, werken en verblijven”, aldus Schoonenberg.

Het Amsterdam Toerisme & Congres Bureau verlekkert zich alvast op meer buitenlands bezoek. „De stad zal nieuwe toeristen aanspreken, die echt voor de cultuur gaan in plaats van de coffeeshops en de wallen”, aldus een woordvoerster van het toerismebureau.

De actiegroep Ai!LoveAmsterdam vreest dat Amsterdam indut. „Iedereen kraait nu victorie, maar de stad kan hiermee een verkeerd signaal afgeven door zichzelf nu als slaapstad te profileren, net als Brugge en Salzburg”, waarschuwde de oprichter van Ai!LoveAmsterdam. De organisatie zegt vooral plezier terug te willen brengen in de stad. De organisatie strijdt onder andere tegen beperkte openingstijden voor de horeca.