Normaal vaart hij op de Waal. „Voor deze bijzondere gelegenheid worden we ingezet op de Lek. We hebben de boot helemaal opgeknapt. Morgen neemt de vaste ploeg het over.”

Van Meel heeft gelijk met zijn „bijzondere gelegenheid.” Het Liniepontje, bestemd voor fietsers en voetgangers, voer gisteren voor het eerst heen en weer tussen de torenforten Everdingen bij Culemborg en het aan de overkant van de Lek gelegen Honswijk bij Houten. De forten worden binnenkort voor het eerst sinds lange tijd toegankelijk voor publiek.

Gedeputeerden, burgemeesters, wethouders, raadsleden en vertegenwoordigers van de Hollandse Waterlinie nemen het pontje in gebruik. De organisatie doet er alles aan om het de hoogwaardigheidsbekleders naar de zin te maken. Gebak, hapjes en drankjes in overvloed, terwijl een troubadour de rijen doorgaat om de aanwezigen tokkelend op zijn gitaar in de stemming te brengen.

De temperatuur buiten Fort Everdingen bereikt tropische waarden, dus is de bezichtiging van het koele torenfort een verademing. Het fort werd gebouwd tussen 1842 en 1847 op de splitsing van de Diefdijk en de Lekdijk. Samen met zusterfort Honswijk, aan de overkant van de Lek, sloot Everdingen de rivier af.

Bovendien bewaakten de forten de dijken en zorgden ze er zo nodig voor dat de omringende polders onder water werden gezet. „Fort Everdingen is steeds aangepast aan de nieuwe tactieken. Het is een paar keer gemobiliseerd geweest, maar toen het in 1940 echt spannend werd, bleek de linie achterhaald. De Duitsers vlogen er gewoon overheen”, vertelt de gids.

Na een uurtje gaat het gezelschap op weg naar het pontje: een voettocht van een minuut of tien door de uiterwaarden van de Lek. „Wat een prachtige wandeling”, zegt Gelders gedeputeerde A. van der Kolk (CU).

Volgens haar voorziet het pontje in een behoefte. „Steeds meer mensen pakken de fiets. Als straks de forten open zijn, is dit een schitterende route.” Even later geniet ze samen met burgemeesters en wethouders van Vianen en Culemborg op een kunstzinnige bank waar passagiers op de pont kunnen wachten. „Je zit hier voor je plezier; wat een uitzicht.”

Van der Kolk huldigt de nieuwe vaarroute in door een fles ordinair Lekwater stuk te laten vallen op de pont. De overtocht naar zusterfort Honswijk is een belevenis op zich. De opvarenden genieten van zon en water. Vrachtschepen zoeken hun weg, speedbootjes stuiteren voorbij, reigers, ganzen en meerkoeten dobberen aan de rand van de rivier.

Aan de Houtense kant van de Lek volgen meer plichtplegingen. Op fort Honswijk laat de Utrechtse gedeputeerde De 
Jong weten dat na ruim 150 jaar de ”Wachters aan de Lek” gewekt worden voor een nieuwe carrière. Wat de exacte bestemming van de forten wordt, is nog niet bekend. „Maar we zijn volop bezig met gebiedsontwikkeling en wandel- en fietsroutes.”

Voorzitter d’Hondt van de Liniecommissie stelt vast dat het goed gaat met De Hollandse Waterlinie. „Straks kunnen de mensen fietsen van Pampus naar Den Bosch.”