Het Verwey-Jonker Instituut heeft in opdracht van Blind Color uit Arhem onderzoek gedaan naar de sociale gevolgen van kleurenblindheid. Het rapport is dinsdag aangeboden aan de SER in Den Haag.

Kleurenblindheid komt voor bij 1 op de 12 mannen (8 procent) en 1 op de 250 vrouwen (0,4 procent). Veel is bekend over de oorzaken van kleurenblindheid, maar over de maatschappelijke belemmeringen waarmee kleurenblinden worden geconfronteerd is weinig kennis, aldus het Verwey-Jonker Instituut.

In het onderzoek ”Een onnodige handicap” komt naar voren dat kleurenblindheid geen handicap hoeft te zijn, maar het wel is omdat producten en gekleurde informatie niet kleurenblind-proof zijn. Bovendien blijkt dat kleurenblindheid niet tijdig bij kinderen wordt gesignaleerd.

Verkeerslichten voor rechtdoorgaand verkeer zijn een positieve uitzondering, deze hebben een dubbele codering (rood/boven). Verder wordt er in de maatschappij echter nauwelijks rekening gehouden met kleurenblindheid.Dat is een groot probleem, aldus het rapport, zowel voor kleurenblinden als voor hun omgeving. Dat er geen aandacht voor is, blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat onderzoeksbureau CBS geen cijfers heeft over het aantal kleurenblinden in Nederland en ook niet over ongelukken waarbij kleurenblindheid in het spel was. De onderzoekers baseren de cijfers over het aantal kleurenblinden in Nederland door gegevens uit omliggende landen te vertalen naar de Nederlandse situatie.

Het Verwey-Jonker Instituut inventariseert belemmeringen en brengt de effecten daarvan op het leven van kleurenblinden in kaart. In het verkeer worden kleurenblinden geconfronteerd met moeilijk waarneembare signalen. In opleidingen voor het onderwijs en voor beroepen waarbij kleuren een belangrijke rol spelen, wordt aan kleurenblindheid nauwelijks of geen aandacht besteed, aldus het rapport. De vele kenniscentra in Nederland op het gebied van handicap en veiligheid hebben geen kennis over kleurenblindheid en de mogelijke (fatale) gevolgen, laat staan over oplossingen, stelt het rapport.

Veel belemmeringen zijn door kleine aanpassingen te voorkomen, zegt het instituut. De onderzoekers pleiten ervoor om kleurenblindheid vroegtijdig te signaleren. Cito brengt speciale zwart-wittoetsen uit voor kleurenblinde kinderen, maar aangezien scholen nauwelijks weten welke kinderen kleurenblind zijn, worden deze slechts af en toe gebruikt. Er moeten volgens het onderzoeksinstituut maatregelen worden genomen om kleurenblinden op een gelijke manier aan het maatschappelijk leven deel te laten nemen.

Een kleurenblinde zou kunnen proberen dit af te dwingen via de Wet gelijke behandeling. Blind Color, opdrachtgever voor het onderzoek, overweegt een proefproces. Het zou echter beter zijn als het belang wordt ingezien en functionele kleuren altijd kleurenblindproof worden uitgevoerd, aldus het Verwey-Jonker Instituut.