Vijf oranje kranen staan met gebogen nekken onder aan de dijk in Wemeldinge. De ene gooit stenen in het water, de andere graaft de grond strak af. Met regelmaat rijden vrachtauto’s af en aan. Grote rijen stenen staan opgesteld.

Een oude man rijdt met zijn scootmobiel over het werkterrein, op weg naar het praathuisje. Dat staat inmiddels midden in de puinhopen, maar de bejaarden die elkaar elke middag in het huisje ontmoeten, laten zich hierdoor niet weerhouden en geven hun gezellige kletsuurtje niet op.

Superstorm

De dijkwerkzaamheden in de Stormesandepolder bij Wemeldinge maken deel uit van een achttienjarig plan dat wordt uitgevoerd door projectbureau Zeeweringen, een samenwerkingsverband tussen Rijkswaterstaat, waterschap Zeeuws-Vlaanderen en waterschap Zeeuwse Eilanden. „Wij werken eigenlijk al sinds 1997 aan de dijken”, zegt projectsecretaris Anneke McGovern. „Voor die tijd ontdekten we bij controles aan de dijken dat de steenbekleding niet meer aan de veiligheidseisen voldoet. Dat betekent geen direct gevaar, maar de veiligheidsnorm is dat de zeeweringen ook een superstorm moeten kunnen weerstaan. We maakten een planning en versterken nu jaarlijks zo’n 20 tot 25 kilometer dijk.”

In 2015 levert Zeeweeringen het project op. Dan is in totaal 325 kilometer dijk aangepakt. „Het gebied rond de Westerschelde is al grotendeels af. Nu zijn we vooral bezig rond de Oosterschelde.”

McGovern vertelt over de werkzaamheden van achter haar bureau, maar kraanmachinist Leo Paauwe (34) uit Waarde zit er midden in. Hij werkt aan de dijken bij Yerseke. „Het is prachtig werk. Ik help de dijk profileren. De oude laag voldoet niet meer. Die is te bros. Dus is het nodig dat er een nieuwe glooiing in komt.”

Daarvoor legt hij met zijn team eerst een onderlaag neer. Daaroverheen komt doek, daarop split en ten slotte betonzuilen. „Op sommige locaties gebruiken we betonzuilen met een eco-toplaag. Die hebben een ruw oppervlak waaraan wieren en plantjes zich beter kunnen hechten.”

Sinds kort graaft de kraanmachinist met behulp van gps. „Op een beeldscherm met een kaartje van de dijk kan ik precies zien hoe diep ik graaf. Er zit heel wat spanning in mijn werk. Zo heb je te maken met eb en vloed. Het is altijd een strijd om zo veel mogelijk te doen voordat het water weer opkomt.”

Verder moet je zorgen dat je nooit te schuin komt te staan, weet Paauwe. „Een collega van mij is bij zijn werk aan een Westerscheldedijk achterover geklapt met zijn kraan. Je moet altijd alert zijn. Maar daar geniet ik van. Ik vind het een goede zaak om mee te helpen aan de bescherming van Zeeland.”

Verstoord

De Oosterschelde is een natuurgebied. Dat vraagt een extra zorgvuldige aanpak. „We voeren het werk verspreid over het 
jaar uit in het gehele Oosterscheldegebied, meestal in vier delen. Zo kunnen vogels die door het werk verstoord worden, altijd ergens in de buurt rust vinden.”

In Wemeldinge is echter veel toerisme. Ook daar houden de mannen rekening mee. „We zorgen dat mensen steeds ergens kunnen duiken en het strandje is op 3 juli weer bereikbaar. Zo proberen we met alle belangen rekening te houden.”

De voorbereidingen voor een dijkversterking beginnen vaak al drie jaar van tevoren. Elke dijk krijgt een eigen ontwerp, want de golfslag is overal anders. Verder is er contact met omwonenden. Als er bijvoorbeeld een camping langs de dijk ligt, moet er met de eigenaars worden overlegd. „Ook geven we diverse informatieavonden, verspreiden huis-aan-huiskranten en geven soms gastlessen op scholen.”

Nu er toch aan de dijk wordt gewerkt, krijgt Wemeldinge gelijk wat extraatjes. Zo komen er ringen in de dijk waaraan duikers hun touwen kunnen vastmaken, zodat ze veilig het water in kunnen. Er komen extra trappen op de dijk en het strandje krijgt een dammetje, zodat het zand minder snel wegspoelt.

Tot nu toe verloopt alles volgens planning. Als het zo doorgaat, zijn alle dijkversterkingen in 2015 afgerond. Om de vijf jaar worden de dijken onderzocht, maar in principe is Zeeland dan de komende vijftig goed beschermd tegen de zee.

zeeweringen.nl