Verslingerd aan Duitse oorlogsobjecten
Sinds 2005 verzamelt hij militaria. Lucas Goversen (25) is in de ban van Duitse medailles. „Een hakenkruis heeft iets obscuurs. Dat maakt het gewild.”
Een terloops bezoekje aan een vriend maakt de verzamelwoede in Lucas los. „Hij liet me Duitse speldjes uit de jaren dertig zien. Ik heb nooit met de gedachte gelopen om een verzameling aan te leggen, maar vanaf die middag was ik verkocht.”Sinds die tijd, een jaar of vijf geleden, speurt de geschiedenisstudent dagelijks op internet om militaria te achterhalen. Via sites als Marktplaats en eBay is dat vrij eenvoudig, legt de Tilburger uit. „Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zat het Duitse leger met duizenden, misschien wel honderdduizenden onderscheidingen opgescheept. Die gingen destijds voor twee kwartjes over de toonbank of ze bleven decennialang op zolderkamers liggen. Vanaf de opkomst van internet worden militaria en masse digitaal geveild.”
Lucas’ collectie oorlogsobjecten bestaat vooral uit Duits materiaal. „Duitse spullen zijn veel waard. Dat komt doordat nazisymbolen, zoals het hakenkruis, iets obscuurs hebben. Dat maakt het gewild.”
Een van de mooiste trofeeën in de verzameling van de Brabander is een Ehrenkreuz der Deutschen Mutter. Hitler ontwierp deze medaille om Duitse moeders te stimuleren zo veel mogelijk kinderen –lees: toekomstige soldaten– ter wereld te brengen. Een setje, bestaande uit medaille, miniatuurexemplaar, oorkonde en uitgiftezakje, is al snel zo’n 150 euro waard.
Ook niet te versmaden is een Eisernes Kreuze eerste en tweede klasse. Omdat beide kruizen in één doosje zitten, wat vrij uniek is, moet een liefhebber voor deze decoraties algauw 500 euro neertellen, schat Lucas. „Dat deze combinatie zeldzaam is, begreep ik pas toen ik een afbeelding van beide onderscheidingen op internet postte. Toen ik net met verzamelen begonnen was, had ik geen flauw benul van waarde.
Dé historische sensatie beleefde de Tilburger in november op een ontmoeting van militarialiefhebbers in Londen. Een van de verzamelaars liet daar een Verwundetenabzeichen zien, een onderscheiding van een hoge Duitse generaal, die op 20 juli 1944 aanwezig was bij de aanslag van kolonel Von Stauffenberg op Hitler. Inclusief inscriptie met de bewuste datum.
De waarde van zijn verzameling schat Lucas op „ongeveer 10.000 euro.” Hij verwacht niet dat zijn collectie veel groter zal worden. „Als je bijvoorbeeld een Ridderkruis wilt hebben, ben je duizenden euro’s kwijt. Wil je zo veel neerleggen voor een stukje metaal? Aan de andere kant, het spul wordt met het jaar meer waard. Wat dat betreft is het verzamelen van militaria nooit weggegooid geld.”
Vorig jaar deed de historicus in spe onderzoek naar NSB-emblemen. De research moet leiden tot een publicatie later dit jaar. „Dat boek zal zeker voor verzamelaars onthullingen opleveren.”
Geen hype op 4 en 5 mei
Dodenherdenking en Bevrijdingsdag zorgen niet voor een run op militaire attributen, vertelt Lucas. „De Europese lidstaten vieren op verschillende data Bevrijdingsdag. Daardoor is er geen grote toeloop op de internationale militariafora.”
Zorgen de herdenkingsdagen niet voor reuring onder verzamelaars, dan wel een overleg tussen de Europese justitieministers. In 2005 wilde commissaris Frattini van Justitie een ban op nazisymbolen. Dat voorstel belandde uiteindelijk in de prullenbak. Aanleiding voor een mogelijk verbod was ophef rond de Britse prins Harry, die zich voor een feestje verkleedde in een uniform met swastika.