„Ook moslimjongere moet horen over Holocaust”
Islamitische jongeren hebben soms moeite met lessen over de Holocaust. Dat is de ervaring van een op de vijf geschiedenisdocenten in de vier grote steden. Het onderwerp stuit vooral bij vmbo-leerlingen op weerstand.
Dit bleek dinsdag uit een onderzoek in opdracht van Elsevier waaraan 339 docenten van vmbo, havo en vwo deelnamen.Prof. dr. Johannes Houwink ten Cate, hoogleraar Holocaust- en genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam, is niet verrast. „We weten dit al jaren. Desondanks blijft het schokkend. Aan het goede Nederlandse lesmateriaal ligt het niet.”
De hoogleraar zoekt de oorzaak vooral in het contact tussen docenten en leerlingen. „Ik denk dat leraren de Holocaust soms nauwelijks ter sprake durven brengen omdat ze bang zijn antisemitische gevoelens bij jongeren los te maken en denken de boel niet in de hand te kunnen houden. Dit kan natuurlijk niet, want deze volkerenmoord behoort tot de kerndoelen in het onderwijs. En het betreft een sleutelgebeurtenis in de Europese geschiedenis, waarvan iedereen zegt: zo’n staatsmoord op een minderheid mag nooit meer plaatsvinden. De uitgeslotenen van vandaag moeten horen over de uitgeslotenen van gisteren.”
Ook Ronnie Naftaniel, directeur van het CIDI, vindt het van fundamenteel belang „het meest traumatische onderdeel van de Nederlandse geschiedenis aan de orde te stellen. Van deze ultieme vorm van racisme gaat een enorme waarschuwing uit. Zoiets kan iedereen overkomen.”
Houwink ten Cate noemt het uitnodigen van een kampslachtoffer in de klas een mogelijkheid om de Holocaust aan de orde te stellen. „Ik maakte mee dat een Sobiboroverlevende een groep van 200 Marokkaanse jongeren vertelde hoe het voelt om uitgesloten te zijn. Dat sloeg aan.”
Het CIDI organiseert jaarlijks een seminar in Israël, waarbij docentopleiders handvatten krijgen aangereikt voor lessen over de Tweede Wereldoorlog.
Een oorzaak voor de weerstand onder sommige moslimjongeren is het anti-Israëlsentiment. „Leerlingen verbinden hun aversie tegen Israël nogal eens met de Holocaust”, aldus Naftaniel. Houwelink ten Cate: „Misschien is het goed eerst het Midden-Oostenconflict duidelijk uit te leggen en pas daarna de Holocaust ter sprake te brengen.” Onderwijs heeft effect. Naftaniel: „Steeds meer moslims bezoeken de Auschwitzherdenking.”