Dat betoogt vicepresident Herman Tjeenk Willink van de Raad van State, belangrijk adviseur van regering en parlement, in het woensdag verschenen jaarverslag van de Raad van State.Tjeenk Willink vindt dat door het marktdenken binnen het openbaar bestuur de eigen professionaliteit van veel uitvoerders als leraren en politieagenten onder druk is komen te staan. „Dat demotiveert en tast de geloofwaardigheid van het bestuur aan", aldus Willink, die ook vorig jaar al kritiek uitte op het marktdenken in de politiek. Nu pleit hij voor beter opgeleide en deskundiger ambtenaren, minder procesmanagement en minder externe consultants bij de overheid.

Hij stelt verder dat het openbaar bestuur lijdt onder ingesleten patronen die de afgelopen decennia zijn ontstaan. De internationale financiële en economische crisis biedt een kans om die patronen te doorbreken en het openbaar bestuur kwalitatief te versterken.

Er is een politieke herbezinning nodig, meent Tjeenk Willink, op de verhouding tussen staat, markt en burgersamenleving. Die moet gaan over de vraag wie waar voor verantwoordelijk is. Die herbezinning vereist een blik naar buiten (naar Europa) in plaats van naar binnen, maar ook een politiek debat dat gevoerd wordt binnen meer dualistische verhoudingen, waarbij de regeringspartijen in de Kamer meer de ruimte krijgen en nemen om een ander standpunt in te nemen dan hun collega’s in het kabinet.

De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad handelde vorig jaar ruim 10.500 juridische procedures af. Het aantal ingekomen zaken, ruim 11.000 was in 2009 hoger dan het jaar ervoor. Regering en parlement legden vorig jaar 558 zaken voor, minder dan in 2008.