Dat is de strategie die oud-GPV-Kamerlid Schutte bepleit tegen populistische partijen. „De populist vertolkt hetgeen een deel van de burgers vindt. Politieke parijen moeten zulke signalen oppikken en niet overlaten aan populisten.” Schutte was vandaag een van de hoofdsprekers op een symposium dat de Evangelische Hogeschool, het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie en het opinieblad CV.Koers organiseerden over populisme. Een van de aanleidingen om de bijeenkomst te organiseren is de opmars die de PVV van Wilders maakt in de opiniepeilingen.Schutte, die lid is van de Kiesraad, vindt dat gevestigde politieke partijen er geen genoegen mee moeten nemen als de populist het inhoudelijke debat ontloopt. „Politici moeten populisten steeds weer uitdagen om hun ideeën in concrete en uitvoerbare voorstellen uit te werken.” Dat gebeurt volgens hem nu veel te weinig.

De Tweede Kamer moet er volgens het oud-GPV-Kamerlid voor waken dat de populist de orde en het aanzien van de Kamer bepaalt. „Wie zich niet aan het reglement van orde van de Kamer houdt, plaatst zichzelf buiten de orde. Het is aan de voorzitter, gesteund door de rest van de Kamer, dan de geëigende maatregelen te nemen, zoals het ontnemen van het woord of het weigeren van een debat.”

Schutte vindt dat Kamerleden er zelf ook voor moeten waken om op de populistische toer te gaan: „Dat holt het gezag van de Kamer uit.” Om te voorkomen dat het zo ver komt, adviseert Schutte de fracties om te werken met een consistent en niet te gedetailleerd (verkiezings)programma waarin de uitgangspunten van de partij herkenbaar zijn: „Dat behoedt voor de waan van de dag.” Hiermee hangt samen dat de Kamer vooral moet debatteren over hoofdzaken.

Volgens de inleider moet de Kamer verstandig omgaan met zijn instrumenten en bevoegdheden: „Een Kamer die gemiddeld per week zeventig moties produceert, is in feite populistisch bezig en ondermijnt zijn eigen gezag.”

Schutte geeft ook politieke partijen huiswerk mee, namelijk om korte verkiezingsprogramma’s te schrijven. De 87 pagina’s waarmee zijn partij, de ChristenUnie, deze week naar buiten kwam, vindt Schutte aan de hoge kant. „Dat levert wel een mooi boekwerkje op, maar het realiteitsgehalte per pagina kon wel eens tegenvallen.”

Verder moeten partijen in hun progamma’s zich rekenschap geven van hun uitgangspunten. Dan moeten partijen –dus ook de populistische– laten zien vanuit welke bron ze putten. „Laten christelijke partijen dus maar zeggen wat voor hen de betekenis van de Bijbel is voor de praktische politiek. Dat bescherming van het door God gegeven leven voor hen een onopgeefbaar doel is, al kunnen er voorlopig misschien maar heel kleine stapjes in die richting gezet worden. Zo kunnen zij ook markeren wat hen ten diepste scheidt van anderen, zowel van populisten als van secularisten.”

Schutte sluit zich aan bij een oproep die de Tweede Kamer vorig jaar deed aan de politieke partijen, namelijk om matig te zijn met het vernieuwen van kandidatenlijsten.

Het valt hem op dat de meeste partijen aan deze oproep gehoor lijken te geven, maar dat de ChristenUnie, die drie jaar geleden bijna de gehele fractie verving, nu opnieuw een gedeeltelijke vernieuwing wil.