9.00 Begeleidster Atty: „Wie is er vandaag aan de beurt als koster?” Dat blijkt Arjan te zijn. Met een grote grijns op zijn gezicht geeft hij de aanwezigen een Bijbel. Vanochtend gaat de dagopening over de verheerlijking op de berg. Er ontstaat een gesprekje over het haantjesgedrag van Petrus. Martine: „De haan in de tuin deed vanochtend ook al zo vervelend.”9.15 Ik ga naar buiten om met Tim de dieren te voeren. Op het terrein van de zorgboerderij lopen kippen, schapen, geiten en paarden. Het voerderen is in een mum van tijd gepiept. Tim: „Laten we even bij de kippen kijken, misschien hebben ze eitjes gelegd.” Dat valt tegen: geen eieren vandaag. Tim stelt voor om samen een van de hokken waar de geiten in verblijven uit te mesten. Dat feest gaat niet door, uitmesten blijkt een karweitje voor de maandagmorgen te zijn.

9.45 Omdat het prachtig lenteweer is, zijn vrijwel alle deelnemers buiten te vinden. In de tuin is Annemarie druk bezig onkruid te wieden. Er staat nogal wat ongewenst groen, tijd om de schoffel te hanteren. Ik ga ijverig aan de slag. Na een minuutje heeft Annemarie haar oordeel over mij al klaar: „Kun je niet wat sneller? Ik ben al veel verder.” Annemarie is echt een gezelligheidsmens: „Wat denk je, hoe oud ben ik?”. Ze blijkt veertig te zijn. „Dat had je niet gedacht, hè? Ja, ik heb nog een jong, knap koppie.”

10.15 Christiaan tuurt aandachtig naar de stukken hout die voor hem op de werkbank liggen. Het zijn de voor- en achterzijden van toekomstige vogelkastjes. Hij moet vandaag de ruwe kantjes gladschuren. In opperste concentratie bewerkt hij het hout. Trots: „Er worden heel veel vogel- en eekhoornkastjes verkocht.” Twee meter verderop helpt vrijwilliger Herman Arjan met het schieten van spijkers in de kasten. Herman: „Laat dat maar aan Arjan over.” Arjan glimt van oor tot oor.

10.45 Tijd voor koffie en koek. De sfeer zit er goed in, er wordt flink gedold. Een van de bewoners sluipt naar buiten, verstopt mijn schoenen en strooit er een handjevol zand in. De hilariteit is groot als ik mijn schoenen terugvindt en aantrek. Arjan: „Dit zet je toch wel in de krant, hè?”

11.15 Arjan en ik zijn aan het vegen geslagen. Er moet zand in de kieren tussen de stenen op het pas gestrate oprit van de zorgboerderij geveegd worden. Dat blijkt een lastig klusje. Arjan: „Je moet het zand niet in één hoop op de stenen gooien. Kun je het niet strakker verdelen?” Even later ziet hij het wat rooskleuriger in. „Goed werk, het zand vliegt tussen de tegels.” Hij legt uit dat dit speciaal ”Brekeldzand” is. Gehoord van pa, die bij de gemeente werkt.

11.45 Arjan besluit dat het mooi geweest is voor deze ochtend en gaat naar binnen. Daar is Tim bezig met corveedienst. De koffiekopjes moeten afgewassen worden voor de lunch. De geur van verse koffie vult de ruimte. Tijd voor het middageten.

Dankbaar werk, vrijwilligerswerk.

Locatie Landzicht is onderdeel van Siloah, Stichting gehandicaptenzorg van de Gereformeerde Gemeenten.

„Toen we verkering hadden zeiden we tegen elkaar dat we na ons trouwen iets voor anderen wilden betekenen”, vertelt Lubbertine Aalten (23) uit Putten. Samen met haar man Gertjan (24) begeleidt ze verstandelijk gehandicapten die spelen in de showband Doe Maar uit Ermelo.

Bij de instelling voor gehandicapten waar ze werkt, hoorde Lubbertine dat er bij de band behoefte was aan vrijwilligers. Gertjan gaat nu één avond per week naar Ermelo om de repetities te begeleiden. Hij helpt en speelt soms mee op zijn saxofoon. Lubbertine begeleidt bij uitvoeringen. „Ik help onder andere met de uniformen en koffie schenken.”

Lubbertine vindt het geen plicht om vrijwilliger te zijn. „Als je een druk gezin hebt, is het niet altijd haalbaar. Het is iets wat je helemaal zelf moet weten. Maar ik geloof dat sommige mensen wel erg gemakkelijk nee zeggen.”

Vrijwilligerswerk is belangrijk, zeker voor een christen, maar het is niet iets om trots op te zijn, vindt Lubbertine. „Ik vind het voor mezelf niet meer dan normaal en ik geniet ervan. Het is goed om dit werk te doen, maar ik ben niet goed omdat ik vrijwilligerswerk doe.”

Van de jongeren tussen de 18 en 25 jaar doet 42 procent vrijwilligerswerk. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek maandag heeft gepubliceerd.

Het lijkt veel, die 42 procent, maar de werkelijkheid is minder rooskleurig, vertelt Jan Latten, hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam. „De cijfers verbloemen de werkelijkheid. Van jongens is het bekend dat zij veel vrijwilligerswerk doen in de sport. Maar dat soort werk doe je al gauw. Als je al op voetbal zit, is het een kleine stap om training aan de pupillen te geven. Vrijwilligerswerk wordt steeds meer als een pretpakket ervaren.”

Daaruit volgt, volgens Latten, dat vrijwilligerswerk steeds minder geassocieerd wordt met een traditionele waarde als zelfopoffering. „Vrijwilligerswerk is niet alleen hip, maar heeft ook zijn minder leuke kanten. Wie wil er anders nog voor bejaarden zorgen of gehandicapten helpen?”

Wat opvalt is dat jongens vooral in de sport en in de kerk op non-profitbasis actief zijn, terwijl meisjes de verzorgende taken op zich nemen. Niet bepaald emancipatoir. Latten: „Dat beeld zal wel veranderen. De jongeren die nu actief zijn in het vrijwilligerswerk, vormen op korte termijn een gezin. Dan zal de traditionele rolverdeling wel weer te sprake komen. Misschien dat daardoor mannen meer zorgtaken op zich gaan nemen.”

Dit weekend zijn de vrijwilligersdagen NL DOET, een vervolg op het jaarlijkse Make A Difference Day. Verwacht wordt dat meer dan 100.000 mensen deze dagen onbetaalde klussen op gaan pakken.

Nadat Hans de Wit (22) uit Gouda in Pakistan was geweest, werd hij gevraagd om als vrijwilliger penningmeester te worden van Interhelp Pakistan. De organisatie schenkt scholen aan kleine dorpen in het Aziatische land. In de afgelopen drie jaar zijn er tien scholen gebouwd. Hans houdt in de gaten wat er via fondsenwerving binnenkomt, doet betalingen en maakt de jaarrekening op.

Hans ziet vrijwilligerswerk als een Bijbelse opdracht. Hij verwijst naar de tekst „Voor zoveel gij dit een van deze Mijn minste broeders gedaan hebt, zo hebt gij dat Mij gedaan” uit het Bijbelboek Mattheüs.

Als hij dit werk niet had, was Hans op zoek gegaan naar vrijwilligerswerk dat bij zijn beroep als bouwvakker past. „Ik zou klusjes gaan doen of zo. Of helpen bij Archeon, daar zoeken ze vrijwilligers om te verbouwen.”