Vlissingen, zaterdagmiddag. Op het veerplein in de stad wachten honderden mensen ongeduldig op de komst van de Johan Friso. Ze laten de kans om gratis een laatste overtocht te maken, niet glippen. Ter gelegenheid van het afscheid van de veerdiensten heeft het comité ”Vaarwel PSD” ervoor gezorgd dat de hele dag voetgangers en fietsers zonder betaling worden overgezet. Om de PSD, die in al die jaren is uitgegroeid tot een symbool van Zeeland, te bedanken voor de talloze veilige overtochten.

Aan de veerdienst is een einde gekomen nu de Westerscheldetunnel vrijdag in gebruik is genomen. De veerdienst Kruiningen-Perkpolder is geheel verleden tijd, tussen Vlissingen en Breskens vaart voortaan alleen nog maar een voetveer. Tot groot ongenoegen van vele Zeeuwen. Vooral vele Zeeuws-Vlamingen klagen steen en been.

Onder de wachtenden is de Westerscheldetunnel onderwerp van gesprek. „Weet je dat je niet met de fiets door de tunnel kunt? Je moet die in een aanhanger achter de bus stoppen.” Een inwoners van Breskens rekent voor dat hij voortaan meer dan 30 kilometer moet omrijden via Terneuzen als hij met de auto naar Middelburg wil.

De Zeeuwen hebben de tunnel nog niet in hun hart gesloten. Er wordt gelachen om de urenlange afsluiting een dag na de opening, als gevolg van een demonstratie van een aantal motorrijders. Ook hekelen sommigen de late openstelling door technische problemen, vele uren nadat de Koningin vrijdag de tunnel had geopend.

Aan boord doet het beste lopende restaurant van Nederland, zoals de catering op de boten wel eens werd genoemd, goede zaken. Met een kleine 600 mensen aan boord is de vraag erg groot. Die is van voorbijgaande aard, want na zaterdag zal het soms heel stil worden…

Op het veerplein aan de overkant, in Breskens, staat een grote tent. Binnen treedt een zeemanskoor op, buiten doen plaatselijke harmonieën en een doedelzakgezelschap hun best het vele toegestroomde volk te vermaken. Velen zijn gekleed in een T-shirt van de PSD. Daarmee geven ze aan te hebben deelgenomen aan een estafette van de PSD-vlag rond een groot deel van de Westerschelde. Daarbij konden fietsers en voetgangers elkaar het dundoek doorgeven.

Sommige liedjes klinken iets te vrolijk. „Het is geen feest. We bieden het publiek de gelegenheid om het bedrijf te bedanken. Anderzijds krijgen de PSD’ers zelf de gelegenheid afscheid te nemen van de mensen die ze zo vaak hebben overgezet”, aldus P. van de Vijver, voorzitter van het comité Vaarwel PSD. Hij benadrukt nogmaals dat het „een afscheid met een bittere ondertoon is. De meesten hier zijn nog steeds van mening dat dit niet nodig was geweest.”

Massaal hebben de Zeeuwen afscheid genomen van „hun kameraad”, zoals de PSD ooit is getypeerd. De laatste weken liep het aantal reizigers op vrije dagen tot ongekende hoogte op. Gelokt door een strakke blauwe lucht en een felle voorjaarszon was het zaterdag erg druk op de nu autovrije veerboten. „Het loopt super”, aldus Ronnie Rammelo van het comité. „De hele dag hier waren de boten gevuld met 500 tot 600 mensen.”

De emoties komen los tijdens de talloze verhalen over de overtochten: het soms barre weer, de plotseling opkomende mist en de nostalgie. Aan de overkant tekent de skyline van Vlissingen zich duidelijk af tegen de strakblauwe lucht. De laatste officiële boot vertrekt om twintig minuten over vier uit Breskens.

De ”Koningin Beatrix” is geheel gevuld met PSD’ers, oud-werknemers en officiële gasten. Met 850 mensen aan boord is het maximumaantal bereikt. Bij de hekken worden de mensen die geen uitnodiging hebben ontvangen, tegengehouden. Voor hen zijn er nog enkele allerlaatste overtochten.

De boot wordt begeleid door een groot aantal schepen van de politie, de douane, de KNRM en zelfs een containerschip. Langs de kades van Breskens en Vlissingen worden de PSD’ers toegewuifd door vele honderden mensen.

Voor de werknemers van de bootdiensten is het even slikken. Voor een flink deel van de 350 mensen is na de ontmanteling van het bedrijf nog geen vervangend werk gevonden. Bovendien zijn velen van hen vergroeid met het bedrijf, dat sinds 1866 de overtochten op de Westerschelde voor zijn rekening nam.

Twee van de vijf veerboten, de Koningin Beatrix en de Prins Johan Friso, blijven nog een jaartje als voetpont in de vaart tussen Vlissingen en Breskens. Dan nemen nieuwe, kleinere voetveren hun taak over. Vermoedelijk volgen de twee hun drie andere zussen naar Italië.

Volgens directeur H. Thomaes van de PSD is het contract dat de verkoop van de Zeeuwse trots aan de Italianen regelt, vrijwel rond. „Alleen de handtekeningen ontbreken nog”, aldus Thomaes desgevraagd.