Uitleg: Lessen trekken uit oorzaken van financiële crisis
Een parlementaire commissie onder leiding van SP-Kamerlid De Wit is maandag begonnen met de openbare verhoren in het onderzoek naar oorzaken van de kredietcrisis. Vijf vragen over de commissie.
Waarom is deze commissie eigenlijk in het leven geroepen?De zogenoemde commissie-De Wit is er op verzoek van de Tweede Kamer. Vooral oppositiepartijen drongen erop aan dat er wordt gekeken naar de oorzaken van de kredietcrisis, die later zou uitmonden in de financiële crisis.
De bedoeling is dat er lessen worden getrokken uit de bevindingen. In de commissie zitten behalve De Wit nog zeven andere Kamerleden. Dat zijn Schinkelshoek (CDA), Blom (PvdA), Schippers (VVD), Graus (PVV), Sap (GroenLinks), Cramer (ChristenUnie) en Koser Kaya (D66).
Welke vragen zullen de commissieleden stellen?
Het onderzoek is verdeeld in twee fasen. In de eerste wil de commissie erachter komen wat de oorzaken zijn van de kredietcrisis. Omdat de commissie verwacht dat bonussen hierbij een belangrijke rol hebben gespeeld, zal naar dat onderwerp veel aandacht uitgaan.
Ook wordt gekeken naar de manier waarop toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) is omgegaan met de kwestie Icesave.
In de tweede fase wordt gekeken of de Nederlandse regering, de Kamer en toezichthouders adequaat hebben gereageerd op de ontwikkelingen.
Aan bod komen dan onder meer de nationalisatie van ABN AMRO en Fortis en de steunacties aan ING, Aegon en SNS Reaal.
Heeft het zin om in Nederland te praten over een internationale crisis?
Volgens de commissie zelf wel. Nederland heeft een relatief grote financiële sector waar harde klappen zijn gevallen. Dat heeft een grote invloed gehad op de Nederlandse samenleving, alleen al omdat de Nederlandse staat vele miljarden aan steungeld in de financiële sector heeft moeten pompen.
De commissie wil kijken wat er in Nederland beter kan op het gebied van wetten die gaan over banken, toezicht daarop en bevoegdheden van mensen die hiermee te maken hebben.
Met welke personen zal de commissie spreken?
In de eerste fase van het onderzoek, die drie weken van openbare hoorzittingen beslaat, spreekt de commissie met vrijwel alle hoofdrolspelers uit de financiële wereld.
Vandaag werd om 10.00 uur afgetrapt met Coen Teulings, directeur van het Centraal Plan Bureau (CPB). Later in de week volgen onder meer voormalig bestuursvoorzitter van de Rabobank Bert Bruggink, staatssecretaris van Economische Zaken Heemskerk, financieel ombudsman Jan Wolter Wabeke en oud-minister van Financiën Gerrit Zalm. Ook minister Bos van Financiën en DNB-president Nout Wellink zijn uitgenodigd, maar het is nog niet bekend wanneer zij voor de commissie zullen verschijnen.
Graaf Maurice Lippens, de voormalig voorzitter van het Belgisch-Nederlandse Fortis, en de IJslandse toezichthouder hebben geweigerd om de commissie te woord te staan.
Wanneer verwacht de commissie klaar te zijn met het parlementaire onderzoek?
De commissie wil eind maart of begin april verslag uitbrengen van haar bevindingen over de eerste fase van het onderzoek.
Het tweede deel van het onderzoek, dat naar verwachting politiek gevoeliger ligt, wordt waarschijnlijk ergens dit najaar gepresenteerd.