De maatregelen gelden sinds de 23–jarige Nigeriaan Umar Farouk Abdulmutallab vrijdagavond een terreuraanslag probeerde te plegen op een vlucht van Schiphol naar Detroit. De aanslag is maandag geclaimd door Al–Qaida op het Arabische Schiereiland. Het zou een vergeldingsactie zijn geweest voor een Amerikaanse aanval op de groepering in Jemen.Beveiligers op Schiphol fouilleren alle passagiers bij de gate. Volgens de luchthaven is de kans dat explosieven nu worden gevonden geen 100 procent, maar wel flink groter dan voorheen. De nieuwe maatregelen gelden voor onbepaalde tijd. Als de veiligheid in de luchtvaartbranche voorgoed wordt opgeschroefd, worden vluchten volgens operationeel directeur Ad Rutten van Schiphol duurder.

Als beveiligers van Schiphol Umar Farouk Abdulmutallab hadden kunnen controleren met een zogeheten bodyscan, was de kans volgens Rutten groter geweest dat ze hem hadden tegengehouden. De bodyscan kan dwars door de kleren van reizigers heen kijken. Schiphol heeft momenteel circa vijftien van deze apparaten, die het vliegveld bij wijze van proef gebruikt.

Reizigers zijn niet verplicht zich met een scan te laten controleren. Eigenlijk wil de luchthaven alle controles met de apparaten uitvoeren, maar dat mag nog niet van de Europese Commissie. Die vreest voor de privacy van passagiers. Schiphol probeerde die privacy eerder al te waarborgen door de beveiliger die de scans bekijkt op ruime afstand van de gecontroleerde persoon te zetten. Sinds kort heeft de luchthaven twee van de apparaten bovendien zo aangepast dat ze zelf de beelden bekijken. Ze waarschuwen het aanwezige personeel als iemand iets op zijn lichaam heeft verborgen.

Rutten durft overigens niet te garanderen dat de bodyscan ook het explosieve poeder dat Umar Farouk Abdulmutallab in zijn ondergoed had genaaid, had gedetecteerd. Om daar achter te komen, gaat Schiphol die situatie in de komende tijd naspelen.

De Amerikaanse president Barack Obama heeft maandag gezegd dat de werkwijze met de zwarte lijsten met mogelijke verdachten wordt onderzocht en misschien veranderd. Umar Farouk Abdulmutallab stond samen met circa 550.000 anderen op een Amerikaanse lijst van personen die connecties met terroristen zouden kunnen hebben. Er bestaat daarnaast nog een lijst van 18.000 mensen die als een groter risico worden gezien. Bovendien is er een ’no–fly’–lijst van vierduizend verdachten die beter helemaal niet in een vliegtuig naar of boven de VS zouden moeten zitten.

Amerikaanse parlementariërs en commentatoren vragen zich luidkeels af hoe iemand ’acht jaar na 9/11’ (aanslagen in de VS in september 2001) nog met een verzameling explosieven bij zich op een vliegtuig naar de VS kan stappen.