Oud-raadslid en amateurhistoricus Den Boer schreef het boek ”Lokvogels en windvanen”. Hij beschreef de ruim 700 jaar lange historie van Nieuwerkerk aan den IJssel. Den Boer maakte een impressie van de geschiedenis. Burgemeester Bonthuis schreef in het boek een verzonnen interview met oud-inwoner ‘Markus’.Uit het boek blijkt dat er de afgelopen eeuwen veel is gebeurd in de IJsselgemeente. Volgens Bonthuis is de rol van de burger veranderd in die van ”wetende en deskundige”.

De titel van het boek, ”Lokvogels en windvanen”, verwijst naar de afgelopen twee eeuwen. Aan het begin van de vorige eeuw kregen vrouwen voor het eerst het stemrecht bij verkiezingen voor de Tweede Kamer en de gemeenteraad. Bonthuis stelt dat er nu nog steeds kiezers moeten worden gelokt en dat er in de politiek compromissen moeten worden gesloten. De term windvanen duidt volgens amateurhistoricus Den Boer vooral op burgemeesters uit de tijd van de Franse overheersing. Meerdere burgemeesters lieten hun mening afhangen van het politieke klimaat. Ze deden wat hun het beste uitkwam. Ook trouw beloven aan Napoleon was voor hen geen probleem.

Niet alleen in de tijd van Napoleon kende Nieuwerkerk aan den IJssel windvanen, maar ook in de Tweede Wereldoorlog. Aan het hoofd van de gemeente stond toen NSB-burgemeester Jas. Per 1 januari 1997 werd de straatnaam Burg. Jasstraat veranderd in Vrijheidslaan.

Oudste vermelding

De oudste vermelding van Nieuwerkerk aan den IJssel dateert van 1282. In die tijd was er een leenman, Traveys van Moordrecht, wonende in Nieuwerkerk. Hij bezat „één in erfleen uitgegeven ambacht tussen Gouda en Kralingen.” In 1494 was er al een Nieuwerkerks burgerlijk bestuur met een schout, later aangevuld met schepenen. Deze werden benoemd door de ambachtsheer.

Het boek beschrijft diverse opmerkelijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nieuwerkerk aan den IJssel. Zo kochten de kerkmeesters in 1716 na een grote brand de eerst handbrandspuit. Deze werd in de toren van de oude dorpskerk geplaatst. Na gebruik moesten de slangen worden opgehangen om te drogen. Dat gebeurde aan de ophanginrichting van de kerktoren. Toen de provincie in 1827 de handbrandspuit als gemeente-eigendom rekende, bleef de kerk het spuithuis verhuren.

Opmerkelijk was dat de kerktoren niet van de overheid bleef, maar dat de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel deze juist van de kerk ging huren. Nog altijd huurt de burgerlijke gemeente de toren van de kerkelijke gemeente.

Het boek ”Lokvogels en windvanen” is in principe alleen bestemd voor (oud-)inwoners van Nieuwerkerk aan den IJssel. Het is gratis af te halen op het gemeentehuis.