Geen enkele PvdA-afdeling had een tegenkandidaat ingediend voor Melkert. Ook Kok zag de fractievoorzitter als zijn ideale opvolger. De sociaal-democraten plaatsten daarom Melkert met een staand applaus op de eerste plaats van de PvdA-kieslijst.

In zijn eerste speech als lijstaanvoerder gaf Melkert zichzelf drie opdrachten. In de eerste plaats wil hij zorgen voor een sterke economie en gezonde financiële discipline. Massale langdurige werkloosheid en financieringstekorten mogen van de PvdA-voorman niet meer voorkomen. Algemene lastenverlichting zoals de VVD voorstaat, wijst de PvdA’er om deze reden dan ook van de hand.

Ten tweede wil hij zorgen voor gelijke toegang tot voorzieningen in zorg, onderwijs en veiligheid. Zo voelt de PvdA’er niets voor een inkomensonafhankelijke ziektekostenpremie zoals VVD, CDA en D66 willen. Als de premie te hoog is, moeten mensen „hun hand ophouden” voor compensatie. Melkert wil daar niets van weten: „Daarover gaan we dus geen compromis sluiten.”

Tolerantie
De derde opdracht die Melkert zich stelt is het hooghouden van gemeenschapswaarden en het aanbinden van de strijd tegen onverschilligheid. Tolerantie en openheid lijken volgens de nieuwe lijsttrekker af en toe door te schieten in onverschilligheid. De PvdA’er wil dat burgers tegenover elkaar de dingen die niet deugen bij de naam noemen. Nederland is „geen leenland. Dit is een land met gewoontes, met respect voor elkaar en respect voor de wet. Met een staatsorde en cultuur geworteld in de Verlichting.”

Melkert trok een lijn van PvdA-leider Den Uyl uit de jaren zeventig via Kok naar zichzelf: „De boel bij elkaar houden, zei Den Uyl. We laten niemand los, schreef Kok. Mijn leus is: Doen we het samen of wordt het ieder voor zich?”

Kok bewierookte zijn opvolger als „een van de hoofdarchitecten” van het werkgelegenheidsbeleid van de twee paarse kabinetten. In de periode 1994-1998 was Melkert minister van Sociale Zaken en in die hoedanigheid zette hij veel projecten op om langdurig werklozen maatschappelijk nuttig werk te laten doen, bijvoorbeeld als stadswacht, conducteur, klassenassistent of hulp in de verpleging.

Melkert op zijn beurt bedankte Kok uitvoerig voor zijn inzet. „Je bent ons voorgegaan, je hebt ons geïnspireerd. Recht door zee, bij weer en wind, met een innerlijk kompas van heb ik jou daar.”

Kandidatenlijst
Het congres stelde zaterdag de kandidatenlijst voor de verkiezingen vrijwel zonder wijzigingen vast. De meeste kandidaten werden door middel van een applaus gekozen. Minister Pronk van VROM (61), die op nummer dertien stond, werd langdurig toegejuicht. De enige belangrijke wijziging was dat O. Ramadan, een oud-voorzitter van de Jonge Socialisten, van de 65e naar de 47e plaats verhuisde.