In de haven van Manhattan bracht de platbodem De Groene Vecht de Oranjes naar het marinefregat Hr. Ms. Tromp. Ook oud-premier Wim Kok was aan boord van de platbodem. Na een overstap in een sloep werd het prinselijk paar het marineschip op gehesen. Naast het Vrijheidsbeeld namen Willem-Alexander (in marineuniform) en Màxima vanaf de Hr. Ms. Tromp een vlootschouw af.Een vloot van moderne en historische Nederlandse en Amerikaanse jachten en zeilboten trok voorbij in de haven van New York. Een replica van het VOC-schip De Halve Maen, waarmee Henry Hudson in september 1609 voor anker ging bij Manhattan, leidde de stoet. Saluutschoten vanaf het fregat begroetten het zeilschip.

Ook een kopie van het VOC-schip De Onrust trok voorbij, evenals zestien platbodems, het marinefregat Hr. Ms. Van Speijk en zeilbootjes die hebben meegedaan aan de Flying Dutchman Race eerder in de ochtend. Het maritieme spektakel was een onderdeel van Harbor Day, een nieuw evenement dat jaarlijks terugkeert in de stad. Ook in de haven van New York zijn er deze dag talloze activiteiten.

Terug op de wal maakten de prins en prinses een wandeling door New Amsterdam Village, een ’dorp’ op de zuidpunt van Manhattan waar Amerikanen kunnen kennismaken met Nederland. Bezoekers kunnen er haring happen, poffertjes eten of tulpenbollen kopen. Een windmolen ontbreekt uiteraard niet.

Het bezoek van de prins en prinses maakte deel uit van NY400, een initiatief van het Nederlandse kabinet in samenwerking met New York, lokale en provinciale overheden, culturele instellingen en het bedrijfsleven om dit jaar te vieren dat VOC-kapitein Henry Hudson vierhonderd jaar geleden voor anker ging bij Manhattan. Onder de noemer NY400 zijn rond de honderd verschillende activiteiten georganiseerd. De Oranjes namen deel aan ruim twintig van deze activiteiten. De Nederlandse overheid betaalde 6 miljoen euro mee aan de viering, die nog tot het einde van dit jaar voortduurt.

De Amerikaanse president Barack Obama roemde tegenover prins Willem-Alexander en prinses Màxima de gezondheidszorg in Nederland. „De president haalt het systeem van de Nederlandse gezondheidszorg aan als voorbeeld bij verschillende gelegenheden”, zei Willem-Alexander zondag in New York. „Hij vindt het een goed systeem, waarnaar hij kijkt om bepaalde elementen over te nemen”.

De prins en prinses waren de afgelopen week in New York voor de viering van vierhonderd jaar vriendschap tussen Nederland en de Verenigde Staten, maar brachten vrijdag even een bezoekje aan het Witte Huis in Washington. De Oranjes werden daar ontvangen door Michelle en Barack Obama. „De sfeer was heel ontspannen en hartelijk”, aldus de kroonprins. „Het was geen verplicht nummertje”. De president, die afgelopen week zijn plannen bekendmaakte voor een nieuw zorgsysteem in de VS, vroeg Willem-Alexander een schets te geven van de gezondheidszorg in Nederland.

De president bedankte het paar ook voor de goede samenwerking in Afghanistan en vroeg Willem-Alexander of hij als IOC-lid de kandidatuur van Chicago voor de Olympische Spelen van 2016 wilde steunen. Dat laatste was een van de meer ’controversiële’ onderwerpen, grapte de prins.

Het prinselijk paar zei de voorbije week in New York „een ongelofelijk bezoek” te hebben meegemaakt. „We konden vierhonderd jaar goede relaties benadrukken”, aldus Willem-Alexander. „Alle energie die we in de viering hebben gestoken, is zeker de moeite waard geweest”. Gedeelde waarden als vrijheid en tolerantie stonden centraal, maar volgens prinses Màxima kunnen Nederland en de VS ook nog veel van elkaar leren. „We kunnen kijken naar de best practices, bijvoorbeeld bij onderwerpen als handel. Hoe doen ze dat hier?”