„Vriendschap vaak deels opgedrongen”
Vriendschap wordt vaak gezien als een vrijwillige keuze, maar dat is slechts gedeeltelijk waar. Dat stelt psycholoog Maarten Selfhout van de Universiteit Utrecht.
Volgens Selfhout vormt een groep jongeren snel een mening over twee jongeren die elkaar in die groep ontmoeten. „Dit groepsbeeld bepaalt sterk of de twee ook vrienden zullen worden, onafhankelijk van het beeld dat de jongeren zelf van elkaar hebben”, aldus de onderzoeker, die de uitkomsten van een onderzoek gisteren presenteerde.Jongeren ontmoeten elkaar meestal in groepsverband, zoals tijdens het uitgaan of op school. Volgens de onderzoeker zijn jongeren zich erg bewust van het beeld dat de groep van hen heeft gevormd en passen ze hun gedrag daarop aan. „Als de groep vindt dat de nieuwe groepsleden op elkaar lijken, dan zoeken deze jongeren ook meer contact met elkaar.”
Selfhout zegt dat een eerste indruk erg belangrijk is. „Al direct bij de eerste ontmoeting wordt een indruk van de persoonlijkheid van de ander gevormd die hardnekkiger is dan de werkelijkheid.” Verder zegt de onderzoeker dat het beeld van de groep minstens zo belangrijk is als het beeld dat de betrokkenen individueel van elkaar hebben. „Het beeld dat jongeren zich van anderen vormen, komt dus maar gedeeltelijk overeen met de echte persoonlijkheid van deze personen. En dit ‘groepsbeeld’ blijkt wel meer van invloed op de keuzes van vrienden te zijn.”
De psycholoog heeft 206 studenten bereid gevonden mee te doen aan het onderzoek. Ze werden geworven tijdens een eerste hoorcollege psychologie in de periode dat ze nog verbonden waren aan een introductiegroep van de studie. Ze moesten aangeven met welke studenten ze bevriend wilden raken en welke studenten in hun ogen vrienden van elkaar zouden worden.