„Hoofdstuk Srebrenica kun je niet afsluiten”
De emoties zijn nog heftig, veertien jaar na dato. Woensdag ontmoetten elf overlevenden van Srebrenica een groep Dutchbatters in voormalig kamp Westerbork. „Het is tijd voor verzoening.”
De ontmoeting, georganiseerd door IKV Pax Christi en Herinneringscentrum Kamp Westerbork, had plaats op verzoek van de groep uit Srebrenica. De overlevenden willen boven tafel krijgen wat er zich in juli 1995 heeft afgespeeld in de Bosnische stad waar het Nederlandse bataljon destijds aanwezig was onder de vlag van de VN. Bijna 8000 mannen en jongens werden toen vermoord.De overlevenden lieten woensdag hun emoties de vrije loop. Bij een toespraak van Holocaustoverlevende Ro Horneman-Leverpoll, die vertelde over haar ervaringen in het kamp Westerbork, huilden enkelen van de acht aanwezige Srebrenicavrouwen. „Waren het Nederlanders die u hebben aangebracht bij de Duitsers waardoor u in de gevangenis terechtkwam?” vroeg een van de vrouwen aan Horneman.
De toespeling op de rol van de Nederlanders in de deportatie van de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog veroorzaakte geroezemoes bij het Nederlandse deel van het gezelschap. Na de toespraak liep een van de vrouwen naar Horneman toe en omhelsde haar.
De bezoekers uit Srebrenica, vertegenwoordigers van vier nabestaandenorganisaties, wilden woensdag voornamelijk antwoord krijgen op hun vragen. Bij een bezoek van Dutchbatters aan Srebrenica in het najaar van 2007 bleven namelijk veel van hun vragen onbeantwoord. Het doel was woensdag om meer helderheid te krijgen over van tevoren vastgestelde thema’s.
Een daarvan was het vermeende bestaan van nog onontdekte massagraven op de voormalige compound van Dutchbat in Potocari. De ervaringen van de Nederlandse militairen zouden de groep uit Srebrenica kunnen helpen de locaties van deze massagraven te achterhalen.
„We proberen de puzzelstukjes bij elkaar te leggen. Maar de hele waarheid komt toch niet boven”, zei Petula van Son (35), een van de aanwezige Dutchbatters. Van Son was zelf in Srebrenica op bezoek in het najaar van 2007. De sfeer is volgens de vrouwelijke Dutch-batter „minder heftig”, op deze tweede ontmoeting met de Bosniërs. „Dit is een stap in de goede richting. Het is tijd voor verzoening”, aldus de Dutchbatter tijdens de bijeenkomst.
Ook de Bosnische Zelko-Puco Danilovich, die vanuit IKV Pax Christi het Srebrenicaprogramma leidt, was tevreden over de dag. „De sfeer is rustig en de gesprekken zijn constructief”, zei Danilovich. Volgens hem blijven de ontmoetingen ook in de toekomst nodig. „De Nederlandse regering wil dit hoofdstuk afsluiten. Maar Srebrenica kun je niet afsluiten”, denkt de Bosniër.