Geul Veessen eens in honderd jaar vol water
De geplande hoogwatergeul Veessen-Wapenveld zal gemiddeld eens in de honderd jaar vollopen. Dat zei de Gelderse gedeputeerde H. Keereweer (PvdA) dinsdag in Heerde tijdens een korte presentatie van het voorlopige tracé van de geul.
De geul, bedoeld om overstromingen van de IJssel in grote delen van Gelderland te voorkomen, moet in 2015 gereed zijn. Het betreft twee dijken over een lengte van 7,5 kilometer, die gemiddeld 600 meter uit elkaar liggen, op het breedste noordelijke deel 1500 meter.Voor het realiseren van de geul moeten mogelijk vier woningen en zes bedrijven wijken. De precieze aantallen zijn nog niet bekend, omdat de plannen nog niet in detail vastliggen.
In het voorkeursmodel is gekozen voor een bredere geul dan rekenkundig noodzakelijk. „Hiermee maken we de geul duurzamer en flexibeler”, aldus Keereweer. „Zo kunnen we er nu bijvoorbeeld voor kiezen toch de bouw van boerderijen in de geul toe te staan, bijvoorbeeld op terpen. De geul moet het waterpeil van de IJssel in dit gebied met gemiddeld 70 centimeter verlagen.”
De geul wordt ten westen van Veessen via een inlaat op de IJssel aangesloten. In het noorden wordt de geul middels een overstroombare dijk, de uitlaat, op de IJssel aangesloten. Als het water in de IJssel hoog staat, zal eerst deze dijk overstromen, waarna ook via de inlaat –die mogelijk door middel van een klepkering regelbaar zal zijn– water in de geul komt. Is het hoogwater voorbij, dan loopt het water via een duiker onder de noordelijke dijk weer terug de IJssel in. Bij gebruik van de geul zal er tot en met Deventer een lager peil zijn.
De toekomstige aanleg van de geul is niet onomstreden. Bewoners in het gebied langs de IJssel vrezen in een soort enorme badkuip terecht te komen.
Nu de contouren van het tracé bekend zijn, is er nog ruimte voor kleine wijzigingen. Zo is nog niet helemaal duidelijk hoe dicht de dijk langs een beeldbepalend object als de kerk van Vorchten komt te liggen. „De kerk ligt op een verhoging in het gebied. We willen dergelijke beeldbepalende objecten in het landschap tot hun recht laten komen”, aldus Jan Bouman van de projectgroep die de geul voorbereidt.
Hoewel nog niet alle details zijn vastgesteld, wordt volgens projectleider G. de Fijter nu voor een groot deel de in het gebied gewenste duidelijkheid gegeven. „De onzekerheid voor een boer of zijn boerderij moet wijken, is vaak veel erger dan het uiteindelijke besluit.”
Deze zomer moet staatssecretaris Huizinga (Verkeer en Waterstaat) beslissen of ze instemt met het ontwerp van de 150 miljoen kostende maatregel, onderdeel van het landelijke project Ruimte voor de Rivier.
In 1995 had het rivierengebied in Nederland te kampen met zeer hoge waterstanden. Als gevolg daarvan zijn de dijken met de uitvoering van het Deltaplan Grote Rivieren versneld op sterkte gebracht.
Vervolgens koos het kabinet in 2000 voor een nieuwe aanpak van de bescherming tegen hoogwater: Ruimte voor de Rivier. Er moeten plekken worden gecreëerd waar overtollig water naartoe kan. Een van die plekken is de geplande geul.