Varken en virus gevaarlijke mix
Varkensgriep is een dierziekte die geregeld voorkomt. De dieren kunnen er behoorlijk ziek van zijn, maar de aandoening is vrijwel nooit dodelijk. De veroorzaker is een virus van het type influenza A. De ziekte treft mensen zelden, een enkele varkensboer daargelaten.
NAAM: Het in Mexico aangetroffen virus behoort tot het type influenza A, variant H1N1. Deze code zegt iets over de ‘verpakking’ van het virus, de zogeheten oppervlakte-eiwitten. De eiwitten hemagglutinine (H) en neuraminidase (N) kunnen vrij makkelijk veranderen. De griepvirussen die jaarlijks onder mensen de ronde doen, behoren tot het type H1N1 en H3N2. Het varkensgriepvirus verschilt echter van de menselijke variant. Het bevat een mix van genetisch materiaal van virustypen die zowel onder mensen, vogels als varkens voorkomen. Varkens en vogels vormen een belangrijk reservoir waarin influenza A zich kan vermengen en genetische eigenschappen kan uitwisselen. De Spaanse griep van 1918 was ook van het type H1N1. Genetisch zijn er echter belangrijke verschillen met het huidige virus.SYMPTOMEN: De varkensgriep veroorzaakt bij mensen dezelfde ziekteverschijnselen als de wintergriep. Belangrijke symptomen zijn hoge koorts, hoesten en niesen, keelpijn, spierpijn en vermoeidheid. Het virus is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via de lucht. De aandoening kan volgens de Wereldgezondheidsorganisatie niet worden overgebracht via het eten van varkensvlees van besmette dieren. Wel moet het vlees hygiënisch worden bereid en goed verhit – tot een temperatuur van minimaal 70 graden.
BEHANDELING: Tot nu toe lijkt het erop dat de griepvirusremmende medicijnen Tamiflu en Relenza effectief zijn bij de behandeling van de huidige griepgevallen. Het is nog onduidelijk hoe effectief de beschikbare griepvaccins zijn in het beschermen van de nieuwe variant van het virus.
EPIDEMIE: Influenza A veroorzaakte in de vorige eeuw drie pandemieën. In 1918 werd de wereld getroffen door de Spaanse griep, van het type H1N1. Naar schatting 50 miljoen mensen stierven; de meesten waren tussen de 20 en de 45 jaar oud. In 1957 waarde de Aziatische griep (H2N2) rond. Daaraan overleden 2 miljoen mensen. In 1968 was er een uitbraak van de Hongkonggriep, H3N2. Er stierven daardoor zo’n 1 miljoen mensen, onder wie veel ouderen. Het is nog onduidelijk of het virus dat in Mexico is opgedoken de potentie heeft een pandemie te veroorzaken.