Dat stelt commissaris van de Koningin in Noord-Brabant Maij-Weggen bij de opening van de Restauratiebeurs donderdag in ’s-Hertogenbosch. De beurs duurt tot en met zaterdag.De oude ambachtelijke methoden worden in het restauratiewerk steeds geavanceerder. De bestrijding van vocht –de grote aantaster van ons erfgoed– gebeurt tegenwoordig met elektrokybernetische technologie. Oude houten draagbalken worden niet meer geheel vervangen, maar aangetaste delen opgevuld met epoxyharsen. Te restaureren voorwerpen worden eerst driedimensionaal in de computer gezet, zodat vervangende delen tot op de millimeter nauwkeurig kunnen worden nagemaakt.

Anderzijds neemt de belangstelling voor oude producten weer toe. Eeuwenoude natuurlijke producten werden nogal eens vervangen door synthetische. Nu komt men er steeds meer achter dat onze voorvaderen heel goed wisten wat goed was. Daarom komen kalkverven weer in de mode; verfmolen De Kat in Zaandam ziet een groeiende belangstelling voor zijn ouderwetse pigmenten en olieverven. Leidekkers werken weliswaar op de oude, beproefde manier, maar hun klimmaterialen voldoen aan de strenge eisen van een alpinist.

Platform
Voor het behoud van het erfgoed is kennis nodig, en die wordt tijdens de restauratiebeurs bijeengebracht. De driedaagse beurs, die voor de vijfde keer wordt gehouden en tot en met zaterdag duurt, is een platform geworden van restaurateurs, investeerders, overheids- en belangenorganisaties. Ze spreken elkaar en volgen de ontwikkelingen die via lezingen en minisymposia aan de orde worden gesteld.

Stichting Hout Research bijvoorbeeld brengt het houtgebruik vroeger en nu in beeld. Hout wordt al eeuwenlang gebruikt als bouwmateriaal dat functioneel, duurzaam en ruim voorhanden was.

Houten gebruiksvoorwerpen zelf zijn vaak niet meer terug te vinden. Maar indirecte informatie zoals geschriften en schilderingen geven toch een indruk hoe het houtgebruik vroeger plaatshad. Ook de bossen en de lintbeplantingen van vroeger vertellen een verhaal over het leven van toen. Zo was honderd jaar geleden de iep een dominante boomsoort in het Nederlandse landschap, maar nu is dat totaal veranderd. Deze verandering had ook effect op het gebruik van hout.

Er waren in de loop der jaren meer veranderingen. Houtverduurzaming kwam op en veranderde weer als gevolg van milieuwetgeving. Houtsoorten werden eerst regionaal betrokken, later wereldwijd. Kapregimes veranderden in duurzame beheersystemen, met als gevolg dat andere houtsoorten en andere kwaliteiten beschikbaar kwamen. Al deze ontwikkelingen zijn terug te vinden in het hout in bijvoorbeeld oude gebouwen en maken het waard dat gebouw en hout goed beschermd worden.

Maar de wereld is veranderd. Veiligheid en het binnenklimaat nemen een belangrijke plaats in; milieuvriendelijkheid staat nu voorop. Binnen dat spanningsveld tussen behoud van het oude en de normen van tegenwoordig moet de restaurateur zijn werk doen.

Financiën
Effecten van de credietcrisis zijn op de Bossche beurs nog niet waarneembaar. Volgens standhouders omdat het behoud van cultureelerfgoed momenteel veel aandacht krijgt. Maar ook omdat restauratieprojecten vaak lange tijd duren en grotendeels gefinancierd worden met overheidsgeld.

Ook binnen de Europese Unie wordt ”cultural heritage” als speerpunt van het eigen karakter van Europa gezien, hoewel dat nog niet altijd vertaald wordt in concreet beleid of in financiële ondersteuning.