RvS vernietigt regeringsbesluit Landsbanki
Minister van Financiën Wouter Bos had lagere overheden niet mogen verbieden hun spaartegoeden bij de IJslandse bank Landsbanki zelf op te eisen. Dat heeft de Raad van State woensdag bepaald. De overheden, onder meer de provincie Noord–Holland, reageerden opgetogen. Het ministerie van Financiën bestudeert de uitspraak.
Verleid door een relatief hoge depositorente hadden verscheidene lagere overheden in totaal circa 200 miljoen euro gestald bij Landsbanki, dat afgelopen najaar als gevolg van de financiële crisis failliet ging. Via internetspaarbank Icesave, een dochteronderneming van Landsbanki, hadden ook veel Nederlandse particulieren flinke spaartegoeden uitstaan in IJsland.De overheden sloegen de handen ineen en lieten beslag leggen op bezittingen van Landsbanki. Het kabinet was daar niet gelukkig mee omdat het zelf met de bank en met de IJslandse overheid in gesprek was over schadeloosstelling van particuliere spaarders. Gevreesd werd dat de vorderingen van de gemeenten, provincies en waterschappen die onderhandelingen zouden schaden.
De regering verbood de lagere overheden bij Koninklijk Besluit om op eigen houtje hun geld terug te halen uit IJsland. Maar dat besluit heeft de regering naar het oordeel van de Raad van State onvoldoende uitgelegd. „De motivering is uiterst summier en op onderdelen niet begrijpelijk of kennelijk onjuist", aldus de hoogste bestuursrechter van Nederland.
De lagere overheden die de zaak aanhangig hadden gemaakt bij de Raad van State, zijn blij met het vonnis. „De Raad van State heeft gezegd dat ons algemeen belang om het geld terug te halen niet minder is dan dat van het Rijk", aldus gedeputeerde Peter Visser van Noord–Holland. De overheden overleggen vrijdag over eventuele vervolgstappen.
Voor beslaglegging op eigendommen van Landsbanki is het te laat omdat de bank inmiddels volledig in surseance van betaling verkeert. „Dat spoor is dus onmogelijk gemaakt", aldus Visser. „Via arbitrage of bemiddeling moet duidelijk worden wat de schade is die lagere overheden door de kwestie hebben opgelopen en hoe die moet worden verhaald".
Het ministerie van Financiën liet weten dat het besluit over Landsbanki destijds „in volle overtuiging is genomen". Op de kritiek van de Raad van State dat de motivatie rammelt, zei het ministerie dat de tijdsdruk hoog was. Het departement wacht eventuele consequenties van het besluit af.