Met de richtlijn kunnen artsen, die op medische gronden besluiten een behandeling te staken, zich beter voorbereiden op het stervensproces van de patiënt.„Het medisch begeleiden van een dergelijk stervensproces is tot nu toe braakliggend terrein”, aldus medeopsteller en klinisch ethicus dr. E. Kompanje van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. „Artsen wachten af wat er gaat gebeuren. Sommige patiënten kleuren kort voor het overlijden blauw of gaan reutelen omdat ze geen slijm meer kunnen ophoesten. Daar moet dan ad hoc op worden gereageerd. Wij zeggen nu: Onze palliatieve kennis en kunde is inmiddels zo groot dat we weten met welke slaap- of kalmeringsmiddelen het sterven rustig kan verlopen. Pas die kennis dan via een richtlijn ook tijdig en zorgvuldig toe.”

Het beëindigen van een medisch zinloze behandeling op een ic is in Nederland normaal medisch handelen. Kompanje: „De arts beslist, daarin komt geen verandering. Wel willen we met de richtlijn artsen wat meer houvast geven richting familieleden die met een zorgvuldig genomen besluit gaan marchanderen. De laatste vijf, zes jaar is dat met name bij moslimfamilies een toenemend probleem.

Zij worden soms emotioneel als artsen komen vertellen dat ze de patiënt moeten opgeven. Soms worden er zelfs dreigementen geuit, of krijgt de arts het verwijt dat hij discrimineert.”

Let wel, zegt Kompanje, „het streven is en blijft om een dergelijk ingrijpend besluit zo veel mogelijk in samenspraak met de familie te nemen. In Rotterdam is de behandeling van een hersendood kind ooit verlengd tot na een gebedsdienst in de kerkelijke gemeente waartoe de ouders behoorden. Die ruimte blijft, maar is niet meer onbeperkt.”