De bewindsman koerst af op een rechtszaak nu de Spoorwegen weer in hun loopgraven zijn gekropen. „De minister gaat de NS houden aan de belofte dat de tarieven dit jaar niet zouden stijgen”, aldus zijn zegsman maandag.

De NS maakt de treinkaartjes op de avond van 31 december 4,9 procent duurder en schendt daarmee de belofte dat de prijzen dit jaar gelijk zouden blijven vanwege de vele vertragingen. Het spoorbedrijf wil de tarieven op 1 juli vervolgens nog eens met 4,15 procent omhoog doen. Onder massale druk van de Tweede Kamer probeert De Boer hier een stokje voor te steken, zodat de oudejaarsverhoging de enige voor 2003 zal zijn. Nu de onderhandelingen zijn mislukt, rest hem alleen nog de gang naar de rechter.

De NS stelde eind vorige week voor de tariefsverhoging van 1 juli door te schuiven naar 14 december. In ruil daarvoor zou De Boer de verhoging van de heffing van het gebruik van het spoor, van 41 naar 55 miljoen euro, ook pas op die datum mogen invoeren. Die eis noemde de LPF-bewindsman maandag onbespreekbaar. Hij wees erop dat de NS de noodzaak van het inhalen van het grote achterstallig spooronderhoud onderschrijft. „Het zou dan ook bijzonder vreemd zijn als deze gebruiker daar niet zijn deel aan meebetaalt”, aldus de minister.

Volgens De Boer zat er nog een addertje onder het gras in het ’compromis’ van de NS. Het spoorbedrijf schoof de verhoging van 2003 weliswaar door naar 14 december, maar weigerde te beloven dat de prijzen voortaan altijd op die datum verhoogd zouden worden.

Op die manier zou de NS alsnog de ’truc’ kunnen uithalen om de tarieven kort achter elkaar, maar in twee verschillende jaren, te verhogen. Zo’n constructie is juist de aanleiding voor het kaartjesconflict.

De NS zegt nu „terug bij af” te zijn en is van plan om volgend jaar de prijsverhoging gewoon door te voeren op 1 juli. „Wij wilden een gebaar maken en hebben een redelijk voorstel gedaan. Nu is het aan De Boer om de volgende stap te zetten”, aldus een woordvoerder maandag.

„Als dit ook de formele reactie van de NS wordt, zal de minister de opdracht van de Tweede Kamer onverkort uitvoeren”, stelt De Boers woordvoerder. Dit betekent volgens hem dat de Spoorwegen eerst formeel in gebreke worden gesteld, waarna een gang naar de rechter begin volgend jaar vrijwel onvermijdelijk is. Dat is een primeur voor Nederland. Tot 1995 werden de treintarieven namelijk ten burele van het ministerie van Verkeer en Waterstaat bepaald. Sindsdien hebben de prijsverhogingen nooit tot zo veel tumult geleid als nu.